Bieb in je broekzak? Bulletproof superman Rutger Schönfeld gaat ervoor!

Rutger is een gesoigneerde verschijning en zo galant als je zelden meer ziet. In de regen chaperonneert hij de Lonkende Leestafel-interviewer onder zijn paraplu terug naar het station. We lopen langs de bouwput waar eind 2025 de nieuwe bibliotheek verrijzen zal, in het Dordthuis, een multifunctioneel gebouw met de Stadsbibliotheek, Gemeente, Sociale Dienst en de VVV.

Oude ziel

Maar nu past juist de prachtige oude bibliotheek van Dordrecht – ze bestaan dit jaar 125 jaar – hem zeer, poserend voor de foto uit ongeveer 1910, lijkt hij op te gaan in het gezelschap dat de leeszaal van toen bevolkte. “Ik beschouw mezelf als een oude ziel die thuishoort in de jaren ’20. Ik heb onder andere gewerkt voor Suitsupply en vooral de esthetische kanten van vormgeving zoals van kleding hebben mijn belangstelling. Ik voel me bulletproof als de schouders van mijn pak goed zitten, een soort superman.”

Naast modebewust is Rutger cultureel sensitief. “Data gegenereerde kunst door bezoekers, zoals bijvoorbeeld de Infinity Room van Refik Anadol laatst in de Kunsthal, vind ik interessant en toepasbaar in ons werkveld. Ik wil graag maatschappelijke impact hebben met mijn creatieve vaardigheden en denk dat ik in mijn huidige functie het verschil kan gaan maken. Ik ben erg blij met de plek waar ik nu zit, het is mijn droombaan.”

AanZet is een innovatieve bibliotheek die met minder subsidie dan bibliotheken met gelijke inwoneraantallen toch de ambitie heeft voorop te lopen. Door te experimenteren, te ondernemen, te durven, targets te hebben voor het aanvragen van meerdere subsidies. “We hebben een aantal collega’s aan boord die keien zijn in het aanvragen ervan, zoals Sandra van Maurik, onze manager basisvaardigheden. Natuurlijk lukt het niet altijd, dodelijke deadlines kunnen roet in het eten gooien, maar dat is ook het spel. We willen werken met hybride proeftuinen, dat moet niet vanuit middelen maar vanuit de problemen die er zijn. Het is makkelijker om te ontwikkelen voor iemand met een probleem, dan voor iemand die je een hamer aanreikt en zegt: ‘bedenk maar wat je ermee gaat oplossen!’”

Product designer

Vanuit zijn achtergrond als integrated product designer kan Rutger simultaan bezig zijn met esthetiek, duurzaamheid, productie en gebruikersvriendelijkheid van een product. ‘Als kind hadden ze geen kind aan mij, urenlang bouwde ik kastelen van LEGO, ik wilde architect worden en was heel leergierig en streberig tot op het bot. Mijn moeder is pianodocent, ik speel zelf gitaar, mijn zus speelt altviool in orkesten. Tijdens mijn opleiding Industrieel ontwerpen in Delft ging het mij met name om het creatieve proces. Maar bij een snuffelstage op een architectenbureau merkte ik dat je werk bestaat uit 50 weken van het jaar problemen oplossen en maar een klein gedeelte creatie.”

“Als product owner moet je integraal en eclectisch kunnen denken, industrieel ontwerpers zijn hiervoor geschikt maar weten vaak niet dat product ownerschap ook een carrièrepad is. Ik ben een proactief type. Kees Klomp, lector betekeniseconomie, vertelde bij de vorige editie van Bibliotheekplaza over hoe leren door middel van ervaring meer impact maakt dan leren door cijfers of beelden. Bij een kookactiviteit van AanZet experimenteren we daar nu mee door standaard vegetarisch te koken, maar dat nergens te vermelden. Zo ervaren mensen dat een vegetarisch bestaan niet moeilijk is.”

“Hinderlijk en soms ook grappig is dat je in dit soort functies in ogen van collega’s ook wel ingedeeld wordt bij de technici, de ict-ers, zodat je vaak gevraagd wordt technische klusjes te fixen met wifi, stroom en telefoons, terwijl die expertise er niet echt is. Design is echt een andere tak van sport.”

Bieb in je broekzak

Sinds begin 2023 is Rutger product owner van de website bibliotheekaanzet.nl, een virtueel bibliotheek platform, VBP, dat afwijkt van de WAAS en waaraan met 5 bibliotheken wordt gewerkt. “Ik kijk op een holistische manier en vanuit de gebruiker, daarbij voortbouwend op de administratieve en netwerk technische fundamenten die er lagen. Er is plaats voor de collectie, programmering en het nog veel te onbekende digitale aanbod. Stap 2 is een hybride vestiging met alle digitale aanbod op een logische plek. Op de biebvloer zie je dan het digitale aanbod zoals Bookarang, Delpher, de Mangazuil fysiek terug op schermen. Stap 3 is Mijnbieb, semi-fysiek heb je je bieb in je broekzak, dat is al een beetje zo met de Wise-app, maar dat is niet het hele portfolio van wat we aan kunnen bieden. Een algoritme dat de collectie, activiteiten, communities en ons digitale aanbod met elkaar verbindt in één profiel. Dát is het hele walhalla waar we naartoe willen. Dan heb je een platform waarmee je kan concurreren met YouTube, Spotify of Audible.”

“Onze ambitie is nu om te groeien van de B- naar de A-status voor digitale toegankelijkheid. Dat betekent dat we continu werken aan de audits hiervoor.”

Hybride dienstverlening

“Third Space is een project van negen bibliotheken in samenwerking met The Alignment House om de transformatie naar een hybride dienstverlening te realiseren. Zo realiseerden wij met jongeren de manga experience en hebben we afgelopen jaar gewerkt aan het realiseren van de grootste manga collectie van de Benelux.”

Collega’s Lonneke van der Ark en Jaime Quant vertellen erover in deze podcast en dit Lonkende Leestafel-interview.

“Voor mijn gevoel zijn er nog lang niet genoeg ontwerpers in deze sector. De maatschappelijke missie gecombineerd met de ruimte voor innovatie en het landelijke momentum vormt een vruchtbare grond voor honderden aspirant ontwerpers!”

De Lonkende Leestafel is ook fan van het planten van ontwerpers in de vruchtbare biebbodems, en dan maar kijken wat er gaat groeien en bloeien…

Verder praten met Rutger kan altijd!

De Lonkende Leestafel is de community van ondernemende bibliotheekprofessionals. In deze interviewreeks gaan we in gesprek met avontuurlijke types.