8 tips voor diversiteit en inclusie in de collectie

Blog Collectie
Gepubliceerd op 31 maart 2022

Door Kerstin Carbajal Henken

De collectie is het hart van de bibliotheek. Dat maakt het een belangrijk onderdeel als het gaat om diversiteit en inclusie. In maart 2022 organiseerde Probiblio twee drukbezochte workshops over diversiteit en inclusie in de collectie, met presentaties van NBD Biblion en Bibliotheek Midden-Brabant. Marketingadviseur Julia van Haaster deelt de highlights en tips.

De vraag van bibliotheken

Ruben Brunings, selectieservicemedewerker bij NBD Biblion, vertelde ons tijdens de workshop meer over de ontwikkelingen in de branche op het gebied van diversiteit en inclusie. Ruben gaf aan dat een diverse collectie (jonge) lezers stimuleert om de bibliotheek te bezoeken. Uit statistieken blijkt dat de uitleen (en verkoop) van diversiteitstitels sterk groeit onder jeugd en jongvolwassenen. Bibliotheken hebben behoefte aan een uitgebreider aanbod van anderstalige (prenten)boeken en fictieve en non-fictieve titels waarin diversiteit en inclusie verweven zit.

NBD Biblion is momenteel bezig met een statement over de vernieuwde inzet om het aanbod van titels diverser en inclusiever te maken. Zo worden nieuwe themalijsten opgesteld en bestaande themalijsten uitgebreid. Ook zullen er niet langer discriminerende boeken aangeboden worden. NBD Biblion gaat daarnaast aan de slag met het ontwikkelen van een standing order (soort themacollectie) diversiteit en inclusie, de selectieservice en het herzien van de PIM en SISO classificering.

Tips voor diversiteit en inclusie in je collectie

Bibliotheek Midden-Brabant maakt al mooie stappen op het gebied van diversiteit en Inclusie. Collectioneur Leonoor van Dam deelt een aantal tips om direct mee aan de slag te gaan.

1. Werk met gastcollectioneurs

Zet een kleine vacature uit en vraag mensen uit je werkgebied of collega’s om vanuit hun interesse of hobby naar een bepaald deel uit de collectie te kijken. Wat gaat goed, wat kan beter en welke titels moeten gesaneerd worden? Voorbeelden zijn de Engelstalige collectie of stripboeken. Je betrekt je collega’s en publiek zo bij je collectie en kijkt ernaar vanuit andere (kritische) invalshoeken.

2. Zorg voor diverse thema- en displaytafels

Bijvoorbeeld over het thema ‘liefde’. Let op dat je niet alleen kijkt naar onderwerp en inhoud van de titels, maar ook naar diversiteit in de auteurs.

“Ik wist eigenlijk nog weinig van diversiteit en inclusie in de collectie. Als je je bibliotheekcollectie inclusiever en diverser wil maken, is het niet iets is dat je maar ‘even’ doet. Ik heb het voornemen  het op te nemen in mijn meerjarenplan, zodat we goed kunnen voorbereiden en gaan uitvoeren. Ik vind het fijn dat ik geïnspireerd wordt door collega’s die er zo enthousiast mee bezig zijn.”
Een deelnemer aan de workshop

3. Kijk eens kritisch naar je andere tafels en presentatiemogelijkheden

Wat staat er zoal in de kast? Vermijd stereotype termen, zoals ‘boeken voor stoere jongens’ of ‘romans voor vrouwen’. Een andere tip is om boeken in ‘andere talen’ te hanteren, in plaats van ‘vreemde talen’.

4. Maak gebruik van lokale uitgaves en boeken in eigen beheer

Is er in jouw bibliotheek ook ruimte voor boeken van lokale schrijvers? Of boeken die door je leden en collega’s worden aangedragen? Binnenkort publiceren we een interview met Bibliotheek Amstelland over ‘The World of Books’, waarbij leden hun anderstalige boeken doneren aan de bibliotheek. De boeken komen dan in een aparte kast en kunnen zonder te registeren meegenomen worden (en teruggebracht). Een minibieb in de bibliotheek dus, en dat blijkt verrassend goed te werken! Een mooie manier ook om de community erbij te betrekken.

5. Werk samen met alle afdelingen van jouw bibliotheek

Hoe gaat jouw bibliotheek bijvoorbeeld om met beeldgebruik? Bekijk of je zelf mooie, diverse foto’s kan maken om te gebruiken in jullie communicatie. Ga praten en koffie drinken met collega’s en laat bijvoorbeeld ook de frontofficecollega’s zien hoe belangrijk diversiteit en inclusie is en hoe zij hierop kunnen inspelen.

6. Betrek community’s

In plaats van vóór je leden en gebruikers de collectie te bepalen, kun je hen er ook bij betrekken. Vraag wat ze missen, vertel wat jullie knelpunten zijn en bespreek twijfels met deze community’s. Zij voelen zich gehoord en jij bent ermee geholpen! (Tip: bekijk onze dienstverlening voor de community library eens!)

7. Koppel programmering aan je collectie

Geef je collectie de aandacht die het verdient door er passende programmering bij te organiseren en zo verschillende doelgroepen aan te spreken.

8. Leer van elkaar

Kijk om je heen en deel jullie tips op het gebied van een diverse en inclusieve collectie, bijvoorbeeld via Biebtobieb. Werk waar mogelijk samen met andere bibliotheken en partners. Zo hoeft niet elke bibliotheek iedere keer zelf het wiel uit te vinden en kun je van elkaar leren!