Creatieve innovaties bij bibliotheken

Blog Marketing
Gepubliceerd op 30 december 2021

Door Julia van Haaster

Voor dit artikel verzamelde ik inspirerende, innovatieve en creatieve oplossingen die bij bibliotheken geïmplementeerd zijn, in binnen-en buitenland. Ben jij op zoek naar leerzame, gekke, grappige innovaties voor jullie bibliotheek? Lees dan snel verder.

Biologisch afbreekbare ledenpas

Het klimaat en duurzaamheid zijn momenteel zeer relevante onderwerpen. Ook bibliotheken proberen hun steentje bij te dragen. Bij de bibliotheken van Trafford in Manchester zijn nieuwe biologisch afbreekbare ledenpassen geïntroduceerd. De kaarten worden ingevoerd om de plastic variant te vervangen. Alle nieuwe bibliotheekleden die een ledenpas aanvragen, krijgen een biologisch afbreekbare pas. Ideaal voor mensen die niet liever geen digitale ledenpas willen.

Op het gebied van milieubewuste acties kunnen bibliotheken natuurlijk verder gaan dan alleen de biologisch afbreekbare passen, denk bijvoorbeeld aan eetbare flyers met vanillesmaak.

E-books bestaan al even en zijn niet meer per se innovatief, maar wist je dat een e-reader pas milieuvriendelijk is wanneer je meer dan 30 boeken per jaar leest? Dit blijkt uit een onderzoek van BNNVara/Kassa. Benieuwd naar andere creatieve milieubewuste oplossingen voor jouw bibliotheek? Bekijk dan deze infographic.

Uitje voor kids

Deze creatieve innovatie heeft met de natuur te maken. De bibliotheek van Milford in Connecticut heeft een paar jaar geleden een concept bedacht om kinderen meer buiten te laten spelen en te genieten van de natuur. De bibliotheek vulde rugzakken met verschillende hulpmiddelen die je nodig hebt om de natuur of een nabijgelegen stadspark te verkennen. Kinderen kunnen kiezen uit 4 thema’s: kust-, bos-, astronomie- en seizoensthema’s, elk gevuld met verkenningstools die een week lang kunnen worden gehuurd met een openbare bibliotheekpas. Wil je hier meer over lezen? Bekijk het programma hier.


Bron: New River Land Trust 

Offline e-book

De centrale bibliotheek van UNICAMP (Staatsuniversiteit van Campinas, in de stad Campinas – São Paulo, Brazilië) heeft en virtuele boekenkast voor in de bibliotheek bedacht. Op het wandpaneel staan illustraties van tientallen boeken en door erop te klikken kun je de elektronische versie van de boeken te downloaden. Vertaald naar de Nederlands bibliotheek, kun je met de camera van je telefoon de QR-code op de rug van elk boek lezen en je landt op de e-boek leen-versie van dat boek. Wist je dat deze service al wordt aangeboden door NBD Biblion, met de tool Bookarang? Je leest hier meer over Bookarang.


Bron: Ideas for libraries

Bibliotheekgebruikerservaring en design

Je kunt ook innovatieve oplossingen zoeken voor de inrichting van de bibliotheek om de klanttevredenheid te verbeteren. Bewegwijzering is een krachtig visueel hulpmiddel voor communicatie en een cruciaal onderdeel van de gebruikerservaring van jouw bibliotheek. Bewegwijzering kan gebruikers verwelkomen, begeleiden, instrueren en hen helpen hun weg te vinden in de bibliotheek. Is jullie bibliotheek toe aan een vernieuwingsslag op het gebied van wegbewijzering, vraag dan eens om advies bij je doelgroep, maar ook bijvoorbeeld door een visuele ontwerper die met een frisse blik naar jullie bibliotheek kan kijken.

In 2022 starten we vanuit Probiblio met het project ‘Presenteer een aantrekkelijke jeugdafdeling’. In dit project nemen we samen met een tweetal bibliotheken en een externe expert de inrichting van de jeugdafdeling onder de loep. Van de etalage tot de gebruikerservaring op de afdeling zelf. Hieruit volgt een plan van aanpak met praktische tips om tot een aantrekkelijke(re) presentatie te komen. We richten ons niet op een grote herinrichting, maar op het verzamelen van ideeën en tips, die ook makkelijk deelbaar zijn met andere bibliotheken.

Speels en leerzaam

Bibliotheken in Denemarken hebben goed nagedacht over het ontwerpen en inrichten van de verschillende ruimtes van de bibliotheek. Zij streven naar slimme, knus ingerichte ruimtes en geloven dat speelse en creatieve ruimtes nog steeds ook functioneel kunnen zijn. Bibliotheken kunnen zich op allerlei manieren inzetten voor creativiteit en spel, bijvoorbeeld met een interactieve LEGO-muur. Bekijk hier een video hoe deze gemakkelijk kan worden gemaakt.


Bron: Renovated learning 

Maar denk ook eens aan het introduceren van verschillende zitmogelijkheden in jouw bibliotheek. Hoog. Laag. Moeilijk. Zacht. Zorg voor comfortabele zachte stoelen in de lees lounge of plekken waar gerelaxt kan worden. Hoge cafétafels en krukken zijn perfect om een ​​spelletje schaak te delen of te kletsen terwijl je wacht. Maar ook schommelstoelen, zitzakken en zitplekken in je boekenkasten kunnen onderdeel worden van een fijne omgeving, een plek waar je wilt zijn. Zo creëer je in jouw bibliotheek een huiskamereffect en voelen mensen zich sneller thuis en op hun gemak. En ken je de Leespods al die je via Probiblio kunt huren?


Bron: The Guardian 

Ook innovatief en creatief is om (meer) tech-gerelateerde programma’s aan te bieden. Bibliotheken zijn hier al veel mee bezig en worden inmiddels experts op dit gebied. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Video’s maken/editen;
  • Coderen;
  • Elektronische LEGO-sets;
  • Robotics;
  • Web-design;
  • Animaties maken;
  • Minecraft;
  • 3D printen;
  • Electronics/circuits.

Aparte workshops

Bibliotheken organiseren allerlei workshops voor hun publiek. In plaats van te bedenken wat voor de doelgroep interessant is, kan het ook lonen om je doelgroep eens te bevragen waar ze mee zitten/mee geholpen zijn. Dit kun je bijvoorbeeld doen door eens te kijken naar de veelgestelde online vragen die binnenkomen en zo inkoppers zijn voor workshops in de bibliotheek. Denk bijvoorbeeld aan een workshop met als onderwerp het ontdekken van Fake News (nepnieuws) – of een basiscursus volwassen: Hoe werkt het nou eigenlijk? Onderwerpen als het schoonmaken van filters van huishoudelijke apparaten, isoleren van je huis, het ontluchten van verwarmingen en bijvoorbeeld financiële onderwerpen kunnen leuke invalshoeken zijn om ook andere, nieuwe doelgroepen aan te spreken.


Bron: CDN Factcheck 

Indrukwekkende bibliotheek

Een indrukwekkend voorbeeld van de rol van innovatie en creativiteit in bibliotheken is te vinden in dit artikel over bibliotheken in Memphis in Tennessee. In Amerika worden de bibliotheekbudgetten steeds vaker verlaagd, maar Memphis, een van de armste steden van het land, koos ervoor om in plaats daarvan te investeren. Er zijn zelfs drie nieuwe vestigingen geopend en de opkomst van mensen bij bibliotheekprogramma’s is de afgelopen zes jaar verviervoudigd. In 2019, vóór de pandemie, woonden meer dan 7.000 mensen het jaarlijkse Bookstock-festival bij, een muzikale viering van alfabetisering en onderwijs. Memphis Public Libraries (MPL) is het enige openbare bibliotheeksysteem in het land met een eigen televisie- en radiostation en de filialen worden jaarlijks meer dan twee miljoen keer bezocht. Hoe hebben zij dit kunnen realiseren? Lees het verhaal in dit Engelse artikel hier.


Bron: Smithsonian Magazine