Een tijdperk van nieuwe social media

Musk en Zuckerberg beroepen zich hierbij veelvuldig op vrijheid van meningsuiting, want heftige meningen of heftige content, zijn ook meningen, is hun pleidooi. Deze gang van redeneren en de uitgekiende algoritmes die ermee gepaard gaan, werkt een social media platformcultuur in de hand van desinformatie, van extreme meningen, extreme content, van polarisatie, van verwarring, van wantrouw, van een algeheel cynisch mensbeeld, op massale schaal. Hoe meer emotie en extremiteit, hoe meer interactie, kliks, likes en views, laten veel onderzoeken zien. Social media hebben dus een gigantische invloed op de koers van de publieke opinie en het functioneren van onze democratie, zet ook the London School of Economics and Political Science uiteen.

Veel nieuwe communicatiemogelijkheden

Hoe dan wel? We moeten immers toch ons publiek bereiken bij de bibliotheek! Ondanks bovenstaande mechanismen zijn er nog steeds voldoende mogelijkheden. Let wel: als bibliotheek ben je zelf verantwoordelijk voor het maken van keuzes in welke platforms je wel of juist niet gebruikt.

X

Heb je twijfels over X? Dan is in de eerste plaats Mastodon een heel goede vervanger voor X, en lijkt het zelfs geïnspireerd door iets van de visuele aantrekkelijkheid van Instagram. Zo is de Koninklijke Bibliotheek al flink aan het experimenteren met hun kanaal op Mastodon, met al richting de 1.000 volgers. Een andere populaire vervanger van X is Blue Sky, waar bijvoorbeeld Bibliotheekblad al actief is.

Aarzel je om X te verlaten, vanwege de politieke of zakelijke volgers die je hebt? Overweeg dan LinkedIn, als alternatief dat al een gigantisch bereik kent en waar juist en zakelijk en ook een politiek publiek zit. Veel bibliotheken zijn al actief op LinkedIn, maar kunnen het nog veel breder inzetten. LinkedIn heeft als platform het aantal gebruikers structureel zien groeien de afgelopen jaren (zie ook het meest recente social media onderzoek van Newcom). Het platform roept op tot openlijke uitwisseling van kennis en ideeën, dus ook activiteiten van de bibliotheek kun je veel beter uitlichten met meer tekst en beeld, en mensen die ermee interacteren zullen meer inhoudelijke interesse hebben voor de berichten die je op LinkedIn tentoonspreidt.

Bonus: de eigenaren van Microsoft – als moederbedrijf van LinkedIn – lijken tot op heden nog geen openlijke ideologische betuigingen te hebben gedaan aan een politieke zijde, zoals Musk of Zuckerberg.

Instagram & Pixelfed

Een interessant alternatief voor Instagram lijkt Pixelfed, dat doet denken aan Instagram in een eenvoudigere tijd: less is more. Voor videocontent heeft Pixelfed een tweede platform Loops, dat doet denken aan YouTube of TikTok. Het leuke aan deze nieuw platforms is dat ze echt nieuw zijn. Er wordt volop gepionierd over wat het kan betekenen, en hoe. Daar ben ik persoonlijk heel enthousiast over; we staan het begin van een tijdperk waarin we publieke platforms kunnen gaan neerzetten die echt voor mensen zijn.

Ondanks de kritiek op Instagram en Facebook, kunnen beiden wel een platform blijven van maatschappijkritische content. Er heerst nog steeds een community-gevoel. Tips voor een goed gebruik zijn aansprekend beeld, zonder vervuiling van logo’s, het aan het woord laten van mensen en de ruimtes van bibliotheken in aansprekende formats en met een herkenbare look and feel.

Lees hier meer tips voor een succesvol gebruik van Instagram.

Signal

Tot slot stappen veel mensen nu over op Signal, als alternatief voor WhatsApp (ook onderdeel van moederbedrijf Meta). Signal is een stuk eenvoudiger in look and feel. Minder poespas. Een voordeel is dat je helemaal opnieuw begint met je berichten en groepen. Een ander voordeel is dat Signal geen data verzamelt over voorkeuren en interesses, als bron voor online advertenties. Het nadeel is dat we voorlopig nog in de spagaat zitten, niet iedereen wil nog op het platform, waardoor we wellicht een periode ingaan van contact via WhatsApp én Signal.

Een nieuw tijdperk

Kortom: er zijn veel nieuwe manieren om te communiceren als bibliotheek. We gaan misschien een nieuw tijdperk van marketing en communicatie in, iets waar ik zelf best energie van krijg! Want – ondanks al deze platforms – heb je zelf in de hand hoe je met de platforms omgaat.

Mijn laatste tips zijn dan ook:

1. Dat je je realiseert dat je niet álles hoeft te doen, bij social media platforms zul je altijd keuzes moeten maken welke platforms je voor welke doelgroep gebruikt, want op hoe meer platforms je zit, hoe meer tijd het kost.
2. Probeer uit wat voor jou werkt, binnen de tijd die je hebt als marketing- en communicatiespecialist. Misschien bespaart het verwijderen van X tijd en kom je erachter dat Facebook je eigenlijk helemaal niet zo veel interactie oplevert, waarna je je in eerste plaats op Instagram & LinkedIn focust, en je experimenteert met Mastodon. Maak een plan, evalueer en leer.