Het Internationaal Voorleesfestival is een feestje!

Interview Praktijkvoorbeeld Educatie
Gepubliceerd op 26 augustus 2020

Door Barbara van Walraven

In samenwerking met Bibliotheek Amstelland

Twee jaar op rij organiseerde Bibliotheek Amstelland het Internationaal Voorleesfestival in Amstelveen. Een uitgelezen plaats om dit te organiseren, want het is een gemeente met vele nationaliteiten. Hiske Deinema, programmamaker jeugd bij Bibliotheek Amstelland, vertelt vol enthousiasme en trots over het ontstaan, de organisatie en de belevingen op de festivaldag.

Dit is een praktijkvoorbeeld van activiteiten die bibliotheken ondernemen op het gebied van meertaligheid. 

Wat was de aanleiding om dit festival te organiseren?

“Het waren een aantal verschillende dingen die samenkwamen en die de aanleiding voor dit festival vormden. In Amstelveen wonen inwoners met 138 nationaliteiten en 21% heeft een niet-Nederlandse nationaliteit. Dat is een grote groep en we merken dat dat echt anders is dan bij andere bibliotheken. We hebben diverse anderstalige voorleesgroepen: de Minilectores, Spaanstalige ouders die het onderhouden van de Spaanse taal belangrijk vinden, Tiny Tots Little Dots, Japanse en Indiase moeders die in het Japans, Indiaas en Engels zingen en voorlezen. Verder is er een Chinese en Turkse voorleesgroep en de Japan Women’s Club Amstelveen die graag hun cultuur wil delen met conversatiemiddagen Japans en een jaarlijkse workshop origami (ruim 100 bezoekers). Het mooie is dat dit allemaal op het initiatief van de mensen zelf is. Als Bibliotheek Amstelland doen wij natuurlijk altijd mee aan de Nationale Voorleesdagen en dachten erover hoe we al die talen en het plezier in voorlezen zouden kunnen combineren. Zo ontstond het idee voor dit festival.”

Welk doel werd beoogd met het festival?

“Het doel was om het plezier om voor te lezen in je eigen taal te benadrukken en te stimuleren en om onderlinge verbindingen te leggen op zo’n dag. Allereest hebben we natuurlijk aan de voorleesgroepen gevraagd of ze wilde komen en daarnaast hebben we een oproep geplaatst om voorlezers te werven. Deze is ook uitgezet in het Taalcafé.”

Kun je iets vertellen over de opzet en de resultaten?

“We hebben het nu twee keer gedaan. Tijdens de eerste editie werd in 10 talen voorgelezen en het afgelopen jaar waren er 15 talen vertegenwoordigd. Leuk dat er groei in zit! Alle voorleesgroepen hebben voorlezers aangeleverd, daarnaast waren er vier voorlezers uit het Taalcafé en zeven voorlezers die zich individueel hebben aangemeld. Het grote voordeel van voorleesgroepen is dat zij zelf veel regelen en een vast publiek hebben. Zo had een dame uit de Turkse voorleesgroep 25 voorlezers geregeld en die namen ook nog hun eigen publiek mee. De groepen hebben er op de dag zelf van alles omheen georganiseerd. Er was dus allerlei programmering die zij zelf organiseerden.”

“Ik vind fantastisch wat het heeft opgeleverd. Op donderdag waren er veel positieve reacties, je zag hoe blij mensen waren. Ik had het gevoel dat we mensen zichzelf hebben kunnen laten zien. Dat ze er mogen zijn en dat we hun (moeder)taal een podium hebben kunnen bieden. Dat vind ik onbetaalbaar! Daarnaast kunnen wij op zo’n dag goed laten zien wat wij als bibliotheek doen, waar wij voor staan en dat wij graag alle inwoners van Amstelveen hierin willen betrekken. De kracht is dat je voelt dat iedereen er mag zijn. Het is zo fijn om te werken op die dag, je wordt er heel gelukkig van, je wordt opgetild.”

“Als bibliotheek vonden we het belangrijk om onze eigen deskundigheid te laten zien. We hebben altijd een kraam waar je terecht kan voor informatie en vragen over voorlezen. Onze lees- en mediaconsulenten staan de hele dag bij die kraam. Verder hebben we alle voorlezers vooraf een workshop Interactief Voorlezen aangeboden in het Engels. Om mensen zich zeker te laten voelen en goed voorbereid. Tijdens het festival konden ook ouders zich hiervoor inschrijven.”

Hoe verliep de organisatie van het festival?

“In de werving van voorlezers en publiek is het soms lastig om iedereen aan te spreken en te infomeren over welke taal er is. In het eigen netwerk uitzetten en promoten is dus heel belangrijk. Maar ook op de dag zelf was het een uitdaging; wie is er nu precies aanwezig en wanneer wordt er voorgelezen in welke taal. Een festival impliceert nogal wat, je geeft het gevoel dat er de hele dag door iets te doen is, en dat is natuurlijk wel zo, maar er is niet de hele dag iets in jouw taal.”

“Ik had het gevoel dat we mensen zichzelf hebben kunnen laten zien. Dat ze er mogen zijn en dat we hun (moeder)taal een podium hebben kunnen bieden. “
Hiske Deinema

functie

“De organisatie heeft veel tijd gekost, maar het tweede jaar ging het al veel sneller. De communicatie met de voorlezers neemt de meeste tijd in beslag: het werven, alles duidelijk maken en om iedereen te contacten. Natuurlijk werken we wel met een goed draaiboek!”

Wat kun jij bibliotheken die dit ook zouden willen organiseren meegeven wat je wel en niet moet doen?

“Dat is natuurlijk verschillend per gemeente. Bij ons is een grote succesfactor het feit dat wij de voorleesgroepen al hadden. Zij waren super enthousiast. Het is dus goed om te kijken wat er in jouw netwerk is en het te delen en hoe je een podium kunt bieden voor eigen initiatieven. Begin ook tijdig met het organiseren. Formeer ongeveer een half jaar van tevoren de projectgroep en benader de voorlezers. Je kunt heel goed aansluiten bij Nationale Voorleesdagen. Verder moet je op de dag zelf heel goed oog houden voor de voorlezers. Zij maken het festival. Ze zijn er soms maar een half uurtje en dan kun je ze zomaar missen. Daar moet je echt alert op zijn. Doe iets wat de aandacht trekt, zodat er mensen op je afkomen als voorlezer. Naast voorlezen is het ook een stukje performance! En tenslotte moet je je ook goed realiseren dat het gaat om een taal en niet om een land of cultuur. In die valkuil trapten wij in het begin. Taal is iets anders dan nationaliteit of de vlag van een land.  De Spaanse vlag omvat bij lange na niet alle Spaanstalige landen.”

Is het een voordeel of nadeel om aan te sluiten bij de Nationale Voorleesdagen?

“Allebei! Het is fijn dat je kunt meeliften op de promotie van de Nationale Voorleesdagen: boek met het knuffeltje, vertelplaten en de vertalingen. Je kunt de kinderopvang goed betrekken. Verder is het een rustig periode qua dingen voor kinderen. Het is winter, dus je bent veel binnen. De focus van de Nationale Voorleesdagen ligt op de doelgroep 2-5 jaar. Dat zou ik graag breder trekken. Ik zou het bijvoorbeeld leuk vinden om kinderen zelf te laten voorlezen.”

Gaat het festival een vervolg krijgen?

“Tijdens het festival zijn er al mooie ideeën, aanbiedingen en samenwerkingen ontstaan. Ik hoop van harte dat we het in januari kunnen herhalen!”

Festival in lokale pers