Laat de creativiteit stromen! Methoden voor creatieve innovatie
Je kunt verschillende methoden en hulpmiddelen toepassen om tot nieuwe, creatieve en innovatieve ideeën te komen. In dit artikel delen we een aantal methodes die veel gebruikt worden in de bibliotheekbranche. Ontdek welke manier van werken het beste past bij jouw vraagstuk.
Design Thinking: creatieve methode voor gebruikersgerichte oplossingen
Design Thinking is een creatieve methode die je kunt toepassen om in korte tijd nieuwe, gebruikersgerichte oplossingen te vinden. Het is zowel een creatief proces als een manier van denken. Het is een proces dat je uitdaagt om de wereld te zien als een ontwerper. Waarbij je de eigen vooroordelen opzij schuift en problemen worden opgelost door te denken vanuit het perspectief van de gebruiker. Onderdeel van het proces is het kleinschalig toetsen van aannames en oplossingsrichtingen bij die gebruiker. Je leert door te doen en je betrekt de eindgebruikers nauw bij het komen tot een oplossing. Zie hieronder een afbeelding van de fasen die je doorloopt in het Design thinking proces:
Afbeelding 1: Design thinking methode (Bron: Eurib)
In opdracht van de Koninklijke Bibliotheek is er in 2018 een driedelige toolkit Design Thinking voor bibliotheken ontwikkeld. Hierin worden de aanpak en de fasen verder toegelicht en vind je veel praktijkvoorbeelden van situaties waarbij de methode nuttig kan zijn. Met het bijbehorende activiteitenwerkboek kun je zelf praktisch aan de slag.
Ynnovate en Stormpunt: met elementen uit diverse methodes
De methodes Ynnovate en Stormpunt gebruiken elementen uit verschillende werkmethodes als het zojuist genoemde Design Thinking, maar ook uit Sprint en Scrum, en zetten die in bij het begeleiden van groepen en creatieve denkprocessen. De energieke methode is gericht op het losmaken van de geest, wegnemen van vooroordelen en andere barrières. Met creatieve werkvormen neemt het proces je mee van de probleemverkenning, naar het formuleren van de juiste vraag, het genereren en selecteren van ideeën en het ontwikkelen en het realiseren van deze ideeën.
Afbeelding 2: Yvonnate methode (Bron: Ynnovate)
In het boek ‘Let’s Ynnovate’ lees je meer over deze methodiek. Lees ter inspiratie ook eens de Ynnovate blogs over onderwerpen rondom innovatie en vernieuwing. Eén van de manieren om meer innovatie en vernieuwing te vinden, is wisselstorming. Hierbij verplaats je je in een ander persoon en bekijk je de uitdaging vanuit zijn of haar perspectief. Hoe zou Madonna ervoor zorgen dat een bepaalde doelgroep de bibliotheek beter weet te vinden? Wat zou voor Donald Trump een oplossing zijn voor het teruglopende aantal leden? En op welke manier zou de Kerstman de samenwerking binnen een team verbeteren? Op deze manier kom je waarschijnlijk tot veel wilde, niet praktische ideeën, maar door vrij te denken ontstaan ook creatieve ideeën die wél haalbaar blijken te zijn.
Ynnovate en Stormpunt geven trainingen en hebben een bestand met contactgegevens van mensen die de methode beheersen en kunnen ondersteunen. Ze kunnen de opdrachten ook voor je uitvoeren.
Hulpmiddelen voor online en offline creativiteit
Ken je Miro, Padlet of Mentimeter al? We delen graag een aantal tools met je die de creativiteit bevorderen en goed kunnen helpen bij het toepassen van bovenstaande methodes.
- Miro en Padlet: digitaal whiteboard
Miro is een digitaal whiteboard waar je met de hele groep tegelijkertijd post-its kunt plakken en indelen. Je hebt de keuze uit verschillende templates en tabellen. Je kunt alle soorten bestanden en formats kwijt op één whiteboard dat je oneindig kunt uitzoomen. Ook kun je op ideeën stemmen. Het is geschikt voor brainstormen, mindmappen en agile Een van de grote voordelen van Miro is dat je het kunt integreren in presentatiesoftware zoals Zoom en Microsoft Teams.
Padlet: Padlet lijkt erg op Miro. Het programma is vooral geschikt voor online brainstormen, kennis verzamelen en mindmappen. Je kunt verschillende soorten content plaatsen: tekst, maar ook afbeeldingen, video’s, links en tabellen. Ook vind je er een chatfunctie: de muur verandert dan in een soort WhatsAppgesprek waarin alle deelnemers hun mening kunnen delen. Het eindresultaat kan je eenvoudig met de deelnemers per mail delen of exporteren als PDF en Excel.
- Mindmapping: Dit is een veelgebruikte techniek die ervoor zorgt dat je associaties aan elkaar kunt verbinden en nieuwe connecties kunt ontdekken. Zet het probleem of de uitdaging in het midden van een vel papier en schrijf alle associaties op die je hierbij hebt. Maak er een snelkookpan van: zet een timer voor een minuut of 3 en schrijf zo snel mogelijk op wat er bij je opkomt. Wanneer iedereen uitgeschreven is, kun je koppelingen maken tussen de relevante termen en zo op nieuwe ideeën komen.
- Mentimeter: online interactie, met Mentimeter kun je polls, een quiz, en wordclouds maken, maar ook vragen formuleren.
- Mogelijkheden binnen Microsoft Teams: In de afgelopen periode zijn we steeds meer gewend geraakt aan digitaal vergaderen via Teams. Wist je dat Microsoft Teams ook beschikt over handige tools waarmee je kan samenwerken en brainstormen? Onder het pijltje om je scherm te delen staat een whiteboard. Je kan kiezen tussen verschillende sjablonen om te brainstormen, notities maken, afbeeldingen plaatsen en op elkaar reageren. Wil je bijvoorbeeld de groep splitsen in kleinere groepen, maak dan gebruik van de break-out rooms. En wil je iets in stemming brengen dan is de poll weer heel handig.