Succesvolle activiteiten voor ouderen

Blog Praktijkvoorbeeld Marketing
Gepubliceerd op 01 maart 2019

Door Monique van der Loo

De oudere doelgroepen zijn voor bibliotheken niet nieuw. Dit betekent dat er ook al mooie initiatieven en voorbeelden zijn van activiteiten en campagnes (gericht op deze doelgroep) die door bibliotheken zijn opgezet. Van de Memory Express tot doelgroep specifieke nieuwsbrieven en van de Logeertas tot tabletcafés. We hebben een aantal voorbeelden verzameld ter inspiratie voor andere bibliotheken.

Memory Express – voor ouderen en hun mantelzorgers

Onze ouderen worden steeds ouder en soms laat het geheugen hen dan wat in de steek. Met de Memory Express spelen bibliotheken in op de veranderende behoeften van deze groep en hun begeleiders. Enerzijds door de collectie aan te passen, bijvoorbeeld met kijkboeken en voorleesverhalen voor volwassenen. Anderzijds door speciaal voor deze doelgroep activiteiten te ontwikkelen. In 2018 zijn veel van deze activiteiten in één document verzameld. Denk hierbij aan dingen als de VoorleesKrachten (voorlezen aan mensen met dementie) van Bibliotheek Hoorn, het Geheugenkabinet (voor mensen die zich zorgen maken over hun geheugen) van NBD Biblion en nieuwe virtual reality mogelijkheden.

Bekijk het naslagwerk Memory Express voor meer informatie over deze activiteiten.

Communities voor ouderen

Vanuit het project Communitybuilding is Probiblio betrokken bij het opbouwen van twee communities rondom ouderen.

  • Gebruikers van het Tabletcafé (Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta): Ouderen stellen vragen in een besloten Facebookgroep over computer- en internetgebruik en helpen elkaar op weg. Deze community is neergezet als een aanvulling op de Tabletcafés, die voor sommige ouderen te ver uit elkaar plaats vonden (qua locatie en/of tijd). Zo kunnen ze elkaar ook in de tussenliggende periode helpen en raken meteen meer vertrouwd met Facebook. De offline doelgroep wordt met deze community ook online verbonden. Het advies van Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta voor andere bibliotheken: ‘Bedenk goed welk doel je hebt met de community en wie je ermee wilt bereiken. Enthousiasme over jouw community helpt mee om er actief mee bezig te zijn.’
  • (Eenzame) ouderen (Bibliotheek Heerhugowaard): Doel van deze community is om eenzaamheid te bestrijden. Maandelijks ontmoet een groep senioren elkaar in de bibliotheek. Tussentijds houden ze contact via de mail en een aantal zoekt elkaar ook op om samen dingen te ondernemen. De bibliotheek draagt hiermee niet alleen bij aan het bestrijden van eenzaamheid, maar krijgt ook meer inzicht in de behoefte van deze doelgroep. Deze inzichten worden gebruikt om invulling aan de programmering voor senioren te geven. Een belangrijke les uit deze community: ouderen zijn goed te bereiken via huis-aan-huis bladen en persoonlijk contact (via andere ouderen, partners en in de bibliotheek) en minder goed online. Als je ouderen eenmaal hebt weten te bereiken, is het een doelgroep die vrij flexibel is (geen baan, minder andere verplichtingen) en dankbaar gebruik maakt van je aanbod.

Lees meer over de community rondom het Tabletcafé in de Whitepaper Communitybuilding rondom bibliotheken.

Logeertas voor opa’s en oma’s

Voor opa’s en oma’s (of andere oppassers) die kleine kinderen te logeren krijgen en op zoek zijn naar leuke voorleesboeken heeft Bibliotheek IJmond Noord de Logeertas. Een tas met verschillende boeken voor kinderen in de leeftijd 0 tot 6 jaar. Zo hoeven de grootouders zelf niet op zoek en hebben ze toch altijd leuke voorleesboeken in huis. De logeertas is gratis voor bestaande leden.

De bibliotheek ontvangt regelmatig leuke reacties zodra de logeertas terug gebracht wordt. Er zijn acht logeertassen en die zijn samen 36 keer uitgeleend in 2018.

Aanschuifkoor

Zo’n 150 mensen (vooral ouderen) nemen regelmatig deel aan het aanschuifkoor van Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta. Dit vindt op verschillende vestigingen van deze bibliotheek plaats. Iedereen mag aanhaken om samen met anderen te zingen onder muzikale begeleiding. Het gaat niet om het goed kunnen zingen, maar om elkaar ontmoeten en samen plezier hebben. Daarmee haakt het in op het thema eenzaamheidsbestrijding.

Meer over het Aanschuifkoor.

Ouderen in de wijk

De vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) werken samen in het project Ouderen in de wijk. Doel van dit project is om ouderen zoveel mogelijk zelfredzaam te maken door zowel hun sociale netwerk als hun competenties te vergroten. De bibliotheken werken samen met partners uit de wijken en dienen als informatie-, ontmoetings- en doorverwijspunt. De ouderen ontvangen een bibliotheekpas met gratis toegang tot de bibliotheekfaciliteiten. Ook worden ze gewezen op  doelgroepgerichte activiteiten (in de wijk), als klik en tik-cursussen of creatieve workshops.

Lees meer over deze samenwerking.

Cursusaanbod

Het cursusaanbod gericht op senioren is divers, maar er ligt een duidelijke focus op alles wat met computers en mediawijsheid te maken heeft. Van tabletcafés tot veilig internetten en van foto’s bewerken tot omgaan met de digitale overheid. Maar er zijn natuurlijk nog meer mogelijkheden denkbaar, zoals Engelse les voor senioren, dansles in de bibliotheek of een schaakworkshop. Er zijn immers ook veel senioren die zich prima redden in de huidige digitale wereld, maar zich nog steeds graag willen ontwikkelen en het ook fijn vinden om dat samen met anderen te doen.

Studiekringen 50 plus

Een studiekring voor ouderen is een succesvolle combinatie van ontmoeten, ervaringen delen en op de hoogte blijven. Ze dragen bij aan het voorkomen van eenzaamheid én geven vinger aan de pols bij de doelgroep en thema’s die er spelen. En de ouderen vinden het fijn om met elkaar te blijven leren. “Het houdt het hoofd jong en bevredigt de nieuwsgierigheid”, aldus een van de deelnemers.  Ervaringsdeskundige AnneMarijke Tiessen van De Boekenberg geeft 10 tips voor bibliotheken die willen starten met Studiekringen voor 50-plussers.

Meer over studiekringen 50plus.

Bieb aan huis

De Bieb (of Bibliotheek) aan huis is voor de meeste bibliotheken al lang een bekend fenomeen. De doelgroep minder mobiele ouderen is hier echter niet altijd even goed van op de hoogte. Terwijl het gratis aan huis laten bezorgen van bibliotheekboeken voor hen echt een uitkomst kan zijn.  Een aantal tips om dit onder de aandacht te brengen:

  • Breng één of twee keer per jaar dit onderwerp onder de aandacht, bijvoorbeeld met een flyer zoals Bibliotheek Langedijk dit vorig jaar deed.
  • Plaats flyers in een bejaardentehuis of laat een medewerker van de bibliotheek dit persoonlijk onder de aandacht brengen daar.
  • Neem het ook mee in reguliere communicatiekanalen (website, narrowcasting, tc), zodat je bezoekers er familie en vrienden op kunnen attenderen.

Lonkende Leestafel op locatie

Een goede manier om senioren te bereiken is door een ‘Lonkende Leestafel’ te organiseren op locaties als een buurthuis of verzorgingstehuis. De Lonkende Leestafel is een concept van Probiblio waarbij mensen die een interesse delen worden samengebracht en waarmee lezen wordt gestimuleerd. Door ouderen te bezoeken op plekken waar ze al komen, is de drempel om in gesprek te gaan, om voor te lezen, samen te lezen of te praten over boeken, veel lager.

OBA Plus

Speciaal voor haar oudere leden heeft de OBA de Facebookpagina OBA Plus in het leven geroepen. Op deze pagina staat informatie over wat OBA voor hen kan betekenen, aangevuld met relevante nieuwtjes.  Er staan posts over Muziek op Maat en Boek aan huis, afgewisseld met aankondigingen van de tabletcafés en andere relevante evenementen. Deze community bestaat nu 2 jaar en telt 140 volgers.

BuurtBLIK

Met BuurtBLIK gaan 65-plussers met een camera op onderzoek uit naar activiteiten in Haarlem. Doel hiervan is om ouderen een wegwijzer te bieden naar activiteiten en ontmoetingen die bij hen passen. Niet alleen bleek dat het maken van de films ontmoetingen stimuleerde, vonden de deelnemers het ook leuk om actief bij te dragen aan de samenleving. Anderen profiteerden weer van de tips voor leuke activiteiten die dit project opleverde. Bibliotheek Zuid-Kennemerland is één van de samenwerkingspartners in dit project.

Lees meer over deze samenwerking.