Op bustour naar inspiratie voor Third places

Blog
Gepubliceerd op 03 juli 2024

Door Lotte Kok

De rol van de bibliotheek verandert. We zien de bibliotheek als dé plek waar laagdrempelig ontmoeting kan plaatsvinden, waar je de hele dag zou kunnen verblijven, waar je samen metlike minded peopl’e je wilde ideeën en prikkelende programmering kan realiseren. Naast thuis (plek 1) en werk of school (plek 2) is de bibliotheek de 3e plek, oftewel een Third place: De Huiskamer van de stad. Onlangs gingen we op bustour langs verschillende bibliotheken die een mooie Third place hebben opgezet. Laat je inspireren!

Met ruim 30 programmamakers en collectiespecialisten reisden we langs verschillende bibliotheken in Noord-Holland, Gelderland en Flevoland. We bezochten OBA Bijlmerplein, Huis van Eemnes, bibliotheek Harderwijk (Noordwest Veluwe) en Bibliotheek Dronten (Flevomeer Bibliotheken). Tijdens onze reis werden we vergezeld door Probiblio-adviseur Jasper Poortvliet, die een achtergrond heeft als architect en al verschillende Thirdplace-bibliotheken in binnen-en buitenland mede ontwierp.  

Inspiratie van lokale collectiespecialisten en programmamakers 

Tijdens ons bezoek bij de verschillende bibliotheken lieten we ons inspireren door lokale collectiespecialisten en programmamakers. Hoe zien zij hun programma’s en collecties door de lens van de Third Place? Hoe collectioneren zij lokaal en communitygericht? Hoe maken zij programma’s waar ze de wijk of stad bij betrekken? Naast collectiespecialisten en programmamakers waren er ook bibliotheekcollega’s aanwezig die bezig zijn met het verbouwen van een vestiging of een nieuwe vestiging gaan openen met hulp van de SPUK-subsidies. 

“Uitwisselen met collega’s uit het land heeft een enorme meerwaarde. Soms loop je zelf al maanden met een idee rond en heeft iemand anders iets soortgelijks net gedaan. Daarover praten zorgt ervoor dat je je plannen makkelijker kunt scherpstellen.”
Rosa de Rijk

collectiespecialist Bibliotheek Zuid-Kennemerland

1. Creëer uitnodigende plekken

De deelnemers hebben veel kunnen leren over verschillende aspecten van de Third Place. Je kunt bijvoorbeeld de verblijfsduur van een bezoeker verlengen door uitnodigende plekken te creëren waar je kunt studeren, elkaar ontmoet of op ontdekkingstocht door de collectie gaat. Zo helpt het om verschillende soorten studieplekken in te richten: tafels voor groepswerk, maar ook studiecabines voor bezoekers die in stilte willen studeren. In bibliotheek Harderwijk zijn de studieplekken gepimpt met lokaal cultureel en historisch erfgoed: zo kon je in een reuzereddingsboei zitten en hingen er visnetten aan het plafond.  

Studieplekken in Bibliotheek Harderwijk

2. Richt ruimtes flexibel in

Een tweede manier om je Third Place vorm te geven is door ruimtes flexibel in te richten om deze verschillende doeleinden om de bibliotheek te bezoeken mogelijk te maken. Bij OBA Bijlmerplein liet superinspirator Roger Buyne een Houdini-act zien: boekenwanden konden worden weggeschoven waardoor er een cursusruimte verscheen. Daardoor kon je ook de ruimte twee keer zo groot maken. Ook hier was de cultuur en ‘black heritage’ van Amsterdam Zuid-Oost overal te vinden. Zo kon je overal informatie vinden over het Smibanese, een dialect van straattalen. Een van de wanden beeldde een strip af in het Smibanese.  

OBA Bijlmerplein
OBA Bijlmerplein

3. Laat iedereen zich welkom voelen

Flexibele ruimtes en een bibliotheek met verschillende functies zijn fijn, maar misschien wel één van de belangrijkste voorwaarden om een Third Place te kunnen zijn, is dat je je er als bezoeker welkom voelt. In Bibliotheek Dronten werden we hartelijk ontvangen met Flevolandse sapjes en een welkomstwoord door de kersverse directeur-bestuurder. De radio stond aan en jong en oud was met elkaar aan het schaken. Overal vriendelijke gezichten van de horde aan medewerkers die ons ontving. Bij het Huis van Eemnes staan ze erop iedere bezoeker persoonlijk welkom te heten. Andere vestigingen boden gratis koffie aan.

Bibliotheek Dronten
Bibliotheek Dronten

Kortom: in de Third Place-bibliotheek voel je je thuis. Wil jij tips hoe je jouw bibliotheek kan transformeren tot een Third place-bibliotheek? Neem dan contact op met Jasper Poortvliet, adviseur Programmering.