Over de grens: wat kunnen we leren van bibliotheken in andere landen?

In Antwerpen is Permeke de hoofdbibliotheek met direct daaraan vast de jongerenbibliotheek kubus. Een grote glazen kubus, wat vroeger het leescafé van de bibliotheek was, maar nu alleen voor jongeren van 15 tot 25 jaar. Jongeren zijn op alle mogelijke manieren betrokken bij hun bib: bij het samenstellen van de collectie, het organiseren van activiteiten, maar ook bij kleine details. Zoals het maken van de playlist om in het gebouw af te spelen. Een eigen jongerenbibliotheek is niet altijd haalbaar, maar je kunt wel aan die kleine details denken als je de ruimte samen met de jongeren inricht. Nog een tip vanuit Permeke: jongeren programmeren voor een leeftijdscategorie jonger dan zijzelf, omdat zij weten waaraan zij toen zelf behoefte hadden. Meer weten over jongeren betrekken in de bibliotheek? Bekijk deze pagina. 

Eenzaamheid een maatschappelijk probleem

Ook benoemt jongerenbibliotheek kubus eenzaamheid actief als maatschappelijk probleem onder jongeren en trekt daar al jaren een constante groep jongeren mee. Om de 2 weken komen jongeren samen, maar ze wisselen steeds af met een Hangout. Tijdens The Unlonely Hangout kan je elkaar vragen over Unlonely of gewoon spelletjes te spelen, elkaar een beetje leren kennen en lol hebben. De jongerenbib in Antwerpen heeft ook een jongerenpanel die zeer actief activiteiten organiseert en heel hecht is. Neem een kijkje op Instagram voor het volledige aanbod! 

Luisteren naar doelgroep(en)

In Bibliotheek Permeke werken ze met de meest voorkomende 9 klantprofielen, want dé bibliotheekbezoeker bestaat niet. In deze klantsegmentatie stellen ze de behoeften centraal, en van kinderen en jongeren in het bijzonder. Tegelijkertijd hechten ze waarde aan de ontmoetingen met bezoekers. Ze gaan actief het gesprek aan met individuele bezoekers om te weten wat ze zoeken en waar ze behoeften aan hebben. Om hen direct daar mee verder te helpen. 

Anita Ruder, KopGroep Bibliotheken was mee op de reis naar België: “In Bibliotheek Predikheren in Mechelen is veel burgerprogrammering. Ze vertrouwen op de kwaliteit van de inbreng van de Mechelse inwoners. De bibliotheek helpt hen wel met de ticketverkoop en de communicatie. De rest van de organisatie moeten verenigingen of burgers zelf doen. Er worden duidelijke afspraken gemaakt hoe de ruimte weer opgeleverd moet worden. Proper natuurlijk!” 

Gent (268.000 inwoners) telt meer dan 160 nationaliteiten en er worden zo’n 150 talen gesproken. 39% van de Gentse bevolking heeft een andere dan de Belgische herkomst. De medewerkers van de front-office van Bibliotheek De Krook in Gent worden getraind om met deze diversiteit om te gaan. Draagvlak en kennis zijn belangrijk. De toegankelijkheid van de bibliotheek wordt onder meer versterkt door het dragen van bedrijfskleding (herkenbaarheid), brochures in eenvoudige taal en veel werken met iconen en beeldmateriaal.  

Verbinding met partners 

Algemeen directeur Roel van den Sigtenhorst van Muntpunt in Brussel heeft de filosofie ‘de bibliotheek als platform-organisatie’. In zijn opvatting moet je als bibliotheek geen specialist (meer) willen zijn, maar een generalist. En dat kan alleen in samenwerking met andere partijen. Programmering is bijna altijd in samenwerking met andere partijen. Zijn motto: ‘Zoek partners die ergens in gespecialiseerd zijn!’ Je kunt als bibliotheek nooit alle specialisme in huis hebben. Zo is het digitale aanbod in Muntpunt opgezet met bureau Digitalent als partner. Die biedt een fysieke helpdesk, workshops en cursussen, de uitleen van laptops en organiseert oefenmogelijkheden. Een door de overheid gesubsidieerde programmering, zoals wij hebben met de IDO’s, kennen ze in België overigens niet. 

Als platformorganisatie ben je flexibel en in staat om mee te bewegen met de veranderende vraagstukken in de samenleving. Hierdoor kun je een breed scala aan doelgroepen bereiken en inspelen op hun behoeften. Bovendien bied je diverse gemeenschappen in de stad niet alleen ruimte en inspraak, maar ook een podium om hun stem te laten horen en actief deel te nemen aan het maatschappelijke debat.

Podcast – Global & local 

Hoe komen global en local verder? Voor deze podcastaflevering hebben we globetrotter en KB bibliothecaris Erik Boekesteijn uitgenodigd, samen met Petra Togni, directeur van de Bibliotheek Oostland en CulturA & Zo. Petra Togni vertelt over Storyhouse in Chester die haar inspiratie gaf voor haar bibliotheekwerk. Beluister de podcast hieronder: