Podcast Digitaal burgerschap

Podcast Educatie
Gepubliceerd op 24 februari 2024

Rondom digitaal burgerschap worden verschillende evenementen georganiseerd naar de 5 thema’s die het landelijke programma rijk is. Denk bijvoorbeeld aan de themadagen AI en de maakplaatsen. Kon je er niet bij zijn? Luister de podcast van deze dagen en luister naar de boodschap van de verschillende workshops en de bevindingen van je collega’s van andere bibliotheken. Wat hebben zij geleerd en welk verhaal hebben zij meegenomen waar jij weer van kunt leren?

19 februari 2025 – Burgerschap en democratie in een digitaliserende wereld

Adviseur programmering Lotte Kok was te gast op het symposium ‘Burgerschap en democratie in een digitaliserende wereld’. Ze ging in gesprek met Bram Eidhof en Mirjam Zweers over de democratische code en hoe je die kan inzetten in jouw bieb. Ook hoor je Yadira de Jong van Bureau Burgerberaad die vertelt hoe je democratische spieren kunt trainen. Eregast is filosoof Maxim Februari, die met ‘Doe zelf normaal’: menselijk recht in tijden van datasturing en natuurgeweld een belangrijk boek schreef over de datarevolutie. In deze aflevering maakt Maxim ook de koppeling naar onze branche: wat voor rol speelt de bieb in een samenleving waar de democratie onder druk staat?

Ook hoor je Jantien Borsboom, jarenlang bibliotheekmedewerker bij Bibliotheek Midden-Brabant en nu directeur van Public Spaces, een organisatie die zich inzet voor het creëren van een alternatief online ecosysteem waar de publieke waarden geborgd worden.

Linkjes uit de podcast

7 januari 2025 – Burgerschap: Social design en de democratische code een plek geven in jouw bibliotheek?

Elk jaar vindt in oktober de Dutch Design Week plaats in Eindhoven. Met een groep van 80 bibliotheekprofessionals uit heel Nederland trokken we naar Eindhoven om ons te laven aan de wereld van social design. Maar… wat is social design precies? Welke bibliotheken werken al met deze ontwerpmethode? En wat is de ‘democratische code’ uit de titel? We gaan het allemaal uitvinden in deze podcastaflevering, waarin razende reporter Lotte Kok, adviseur programmering bij Probiblio, je meeneemt op haar bezoek tijdens de Dutch Design Week.

Lotte gaat in gesprek met Bram Eidhof, directeur van Stichting voor Democratie en Anne Ligtenberg (eigenaar Studio Ligtenberg). Daarnaast hoor je Anne-Marth Kuilder (Bibliotheek Kampen), Joris Vugs (Bibliotheek Gooi Suzanne Verboeket (Rijn en Venen) en Bieke Versloot (Bibliotheek Aanzet).
Wil jij als bibliotheek aan de slag met social design? Neem contact met Lotte.

Tip: Op 8 februari organiseert Bisc het symposium ‘Burgerschap en democratie in een digitaliserende wereld’. Onder andere Bram Eidhof is te gast om de democratische code verder vorm te geven samen met de branche. Je kunt je hier aanmelden.

Wat is Dutch Design Week?

Dutch Design Week in Eindhoven is een van ’s werelds belangrijkste evenementen rond ontwerp. Het gaat over het ontwerp van de toekomst en de toekomst van ontwerp. Het duurt 9 dagen en die staan in het teken van creativiteit en grensverleggende ideeën. DDW toont het werk en de ideeën van meer dan 2.600 ontwerpers en trekt meer dan 300.000 internationale bezoekers. Verspreid over meer dan 110 locaties in de stad biedt het evenement een grote aanbod aan aan expo’s, lezingen, prijsuitreikingen, evenementen, debatten en feestelijke bijeenkomsten.

1 november 2024 – Wat betekent burgerschap en hoe kan de bibliotheek hieraan bijdragen?

In de podcast “Wat betekent actief burgerschap, en hoe kan de bibliotheek hieraan bijdragen?” gaat Georgina, programmamaker dialoog en debat bij Bibliotheek Kennemerwaard, dieper in op hoe bibliotheken actief burgerschap stimuleren. Ze deelt haar visie op de vaardigheden die burgers nodig hebben om echt mee te kunnen doen in de samenleving. Georgina gelooft dat bibliotheken een cruciale rol spelen in het ontwikkelen van ‘democratische spiertjes’—vaardigheden die mensen in staat stellen om open, kritisch en betrokken te zijn. Luister mee naar haar inspirerende verhaal en ontdek hoe bibliotheken kunnen bijdragen aan een betrokken samenleving.

(0:00) Burgerschap is het actief deelnemen aan de maatschappij. (0:03) En ik denk dat dat heel belangrijk is, (0:05) omdat het de basis vormt van een goed functionerende samenleving. (0:08) Welkom bij Probiblio maakt een ommetje met.

(0:15) Mijn naam is Joyce de Boer, ik ben adviseur educatie bij Probiblio. (0:19) En ik ben vandaag op bezoek bij Georgina, (0:22) bij Bibliotheek Alkmaar, Kennemerwaard. (0:25) En ik zou jou heel graag vragen willen stellen over burgerschap.

(0:29) Maar voordat we dat gaan doen, zou ik je willen vragen, (0:31) wil je je introduceren wie je bent en wat jouw rol is in de bibliotheek? (0:36) Ik ben Georgina en ik ben programmamaker dialoog en debat. (0:41) Dat doe ik voor 16 uur in de week en daarnaast ben ik Europa Direct. (0:46) Dat is een coördinator voor Noord-Holland Noord, (0:49) voor de vertegenwoordiging van de Europese Commissie.

(0:51) Het is een hele lange naam, maar het komt erop neer (0:54) dat ik probeer behoeftes op te halen van de mensen uit de omgeving (0:58) met betrekking tot Europese onderwerpen. (1:00) Waardoor ik dus vooral heel veel evenementen organiseer over verschillende onderwerpen. (1:04) Dat kan zijn duurzaamheid, AI, democratie, et cetera.

(1:09) Oké, en waarom is voor jou burgerschap een belangrijk onderwerp? (1:16) Omdat een democratie niet gezond is (1:20) wanneer mensen niet actief deelnemen daaraan. (1:23) En ik heb het gevoel dat heel veel mensen zich daar niet bewust van zijn. (1:28) Zelfs mensen die hbo, universitair zijn opgeleid, (1:31) die gaan zo gemakkelijk om met kiesrecht (1:33) of met actief deelnemen aan onze maatschappij.

(1:39) Je kan dan op de bank gaan zitten Netflix kijken, (1:42) maar je moet wel actief deelnemen, (1:44) wil het blijven bestaan, de rechten die wij hebben. (1:47) En ik denk dat, daar gaat mijn hart echt van aan. (1:52) Dus ik vind het een van de basisprincipes van zijn in een maatschappij eigenlijk.

(1:57) Ja, en hoe past de bibliotheek daar dan bij? (2:03) Wat is de rol van de BIEB? (2:05) Kijk, ergens is er geschreven dat wij een vonk ter inspiratie moeten zijn. (2:10) En dat klinkt heel erg cliché. (2:13) Maar het heeft ergens natuurlijk wel ook een waarheid.

(2:15) Ik denk dat wij als bieb een van de weinige organisaties in Nederland zijn, (2:21) die openbaar zijn voor iedereen. (2:25) Iedereen mag er binnenkomen, over het algemeen gratis. (2:28) Mensen hoeven er geen portemonnee voor open te trekken.

(2:31) En echt daadwerkelijk over elk onderwerp iets kunnen aanbieden. (2:35) Hoe bijzonder is dat, dat wij dat kunnen zijn? (2:38) En mijn droom is dat het eigenlijk gewoon het huis van de maatschappij hoort, (2:41) waar mensen binnen kunnen komen voor elke vorm van verdieping, (2:45) met betrekking tot elk onderwerp wat er is. (2:48) En dat vind ik zo bijzonder van de bieb.

(2:51) En ik denk dat dat van een hele mooie toekomst tegemoet gaat daarin. (2:55) Want zou je dat dan iets verder uit kunnen werken van hoe ziet dat er voor jou uit, (2:59) als je dat beeldend zou moeten omschrijven? (3:03) Ja grappig, ik had het laatst met een collega over. (3:06) En die zei, zijn droom is dat als het oude Griekenland is, (3:10) dat mensen als ze over een onderwerp willen praten met elkaar, (3:14) dat dan de bieb die woonkamer is waar ze naar binnen lopen, (3:17) en dan gaan zitten en dan gaan debatteren met elkaar.

(3:20) En vanuit mijn journalistieke hart is dat natuurlijk ook een droom. (3:23) Ik heb alleen wel gemerkt dat heel veel mensen nog skills missen, (3:27) om überhaupt dat debat te kunnen vormgeven. (3:31) Dus hoe zie ik het vormen? (3:33) Kijk, we zijn nu al een plek waar er op zoveel onderwerpen (3:36) wordt gewerkt aan mensen in hun kracht zetten.

(3:39) Of het nou van leerlingen, studenten, (3:42) mensen die wat verder verwijderd staan van de maatschappij, dat doen we al. (3:46) Alleen ik denk dat we dat nog veel grootser kunnen doen. (3:48) En dat het nu zaak is dat we gaan kijken, hoe kunnen mensen ons vinden daarin? (3:52) En daarin is het zaak dat de BIEB ook moet gaan innoveren.

(3:56) En verder moet gaan ontwikkelen naar wat die burger dan als behoefte heeft, (3:59) als plek om zomaar binnen te lopen. (4:03) Ja, en bedoel je daar dan mee ook onderzoek doen? (4:07) Van wat is daar dan voor nodig om die mensen binnen te halen? (4:13) Ja, ik denk dat het echt een baan op zich is. (4:18) Ik denk dat het sowieso belangrijk is dat de mentaliteit verandert.

(4:21) Van elke programmeur in de bibliotheek, dat je niet meer vanuit je eigen perspectief werkt, (4:27) niet meer vanuit je eigen kader, maar heel erg werkt vanuit (4:29) wat is de behoefte van de burger? En welke onderwerpen spelen er? (4:33) En hoe kan ik daarop inspelen? En soms ook hun de mogelijkheid geeft om dan dingen neer te zetten. (4:38) Ik denk dat dat al een mentaliteitsverandering is. (4:42) En ik denk dat er landelijk gezien echt wel wat onderzoek gedaan moet worden.

(4:47) Als in, hoe moet een gebouw eruitzien voor mensen überhaupt, (4:50) om zich welkom te voelen om erbinnen te gaan? (4:52) Hoe moet dan die ingang eruitzien? (4:55) Nu komen mensen echt nog in een collectie binnen. (4:57) En dat is ergens heel mooi en die collectie moet ook niet weggaan. (5:01) Maar ik denk wel dat het tijd wordt dat we wat meer gaan richting het gebouw (5:05) die echt voelt als de huiskamer van een maatschappij.

(5:08) En ik denk dat daar meer voor nodig is dan wat we nu bieden. (5:12) Oké, en je zei ook van, we hebben eigenlijk dan als je dat debat wil vormgeven, (5:16) dan heb je skills nodig. (5:18) Waar denk je dan aan? (5:20) Ja, dat komt een beetje terug op die democratische fitness.

(5:24) Dat heeft te maken met democratische spiertjes. (5:27) Kijk, mensen gaan ervan uit dat je of je bent goed erin of niet. (5:30) Je bent goed in naar anderen luisteren of niet.

(5:32) Je bent goed in argumenteren of niet. (5:34) Je bent goed in je mening geven of niet. (5:35) Maar dat zijn allemaal spiertjes die je kunt trainen.

(5:38) En die heel belangrijk zijn voor elke burger om actief te kunnen meetraaien in deze maatschappij. (5:46) Je merkt dat het niet op alle scholen ook wordt aangeboden. (5:51) Ik bedoel, kinderen moeten wel debatteren, maar vaak is die stap te groot.

(5:55) Dus ze moeten meedoen aan een debat, maar ze leren niet hoe moet ik eigenlijk debatteren. (6:00) En dan nog weer een stap terug, hoe vorm ik eigenlijk mijn mening? (6:04) Daar zijn kinderen helemaal niet bewust van, dat leren ze niet. (6:07) Nee.

(6:08) En dat is zo noodzakelijk om uiteindelijk te gaan naar een maatschappij… (6:11) waarin iedereen op een respectvolle, tolerante manier kan praten over grote maatschappelijke onderwerpen. (6:18) Die mogen recht tegenover elkaar staan. (6:20) Dan heb je die skills wel nodig.

(6:22) Maar de democratische fitness bestaat uit tien spieren en elke spier duurt een half uur. (6:27) En je doet ook altijd maar één spier. (6:29) Je gaat niet twee spieren achter elkaar trainen.

(6:31) Want je wilt dat de leerlingen of de studenten hun concentratie in dat half uur ook kunnen gebruiken. (6:38) En dus wat ik doe, is ik kom aan bij de school. (6:40) Ik loop de klas binnen en de leraar introduceert me en ik start met die workshop.

(6:45) En het is allemaal heel interactief. Je zit eigenlijk bijna niet. (6:49) En per onderwerp verschilt het in hoeverre je wat moet doen.

(6:52) Soms zijn er bordjes bij, soms draag ik een pet op, soms heb ik een fluit in mijn mond. (6:56) We proberen er echt wel iets leuks van te maken. (6:58) Alsof je echt naar een gym gaat en iets moet gaan trainen.

(7:01) Alleen zijn het dus nu niet je echte spieren, maar je mentale spiertjes. (7:06) Dus echt je breinspiertjes. (7:08) Om een voorbeeld te geven van twee verschillende.

(7:11) Het actief luisteren spiertje. (7:13) Dan heb ik oogmaskers mee. (7:15) En dan moeten ze een partner kiezen.

(7:17) Daar moeten ze tegenover gaan zitten. (7:19) En dan doen ze hun oogmaskers op. (7:21) En dan moeten ze omstebeurt aan elkaar vragen, wat was jouw mooiste herinnering? (7:24) En dan moet die persoon die het niet vertelt, zo nauwkeurig mogelijk luisteren.

(7:30) Zonder te reageren. (7:32) En achteraf precies het verhaal terug vertellen in detail. (7:36) Ook zonder commentaar.

(7:37) En dan wordt het omgedraaid. (7:39) En aan het einde mogen ze op een soort kaartje aan elkaar iets schrijven. (7:44) En je merkt dat er een enorme vorm van verbinding ontstaat.

(7:47) Als ze alleen al aan elkaar vertellen wat hun mooiste herinnering was. (7:51) Zonder dat er gelijk ook op gereageerd wordt. (7:53) Snap je? (7:54) Mensen zijn het niet gewend om alleen maar te luisteren.

(7:57) Nee. (7:58) En dat is zo interessant om te zien. (7:59) En wat ik zo kikker vind is dat… (8:01) Ik heb het op een mbo-school in Amsterdam gedaan.

(8:03) En die leerlingen hadden het met mij gedaan. (8:05) Het waren best wel pittige studenten. (8:07) Allemaal in hun eerste jaar van de mbo.

(8:10) En daarna kwamen ze naar me toe en ze zeiden… (8:12) Wow, ik ben nog nooit mijn dag zo rustig gestart. (8:15) En ik voel me zo verbonden met de mensen die ik niet ken. (8:19) En dan is het maar een half uurtje oefening geweest.

(8:22) Dat is toch kikker dat je dat kan teweegbrengen bij studenten… (8:26) die alleen maar bezig zijn met hun telefoon. (8:28) En heel snel willen denken en snel willen bewegen. (8:31) En ze hebben hier gewoon een half uur gezeten en elkaar luisteren.

(8:35) Daar krijg ik echt kippenvel van. (8:37) Ja, heel mooi verhaal. (8:39) En dit zijn dan de schoolgaande leeftijden waar je het over hebt.

(8:44) Zou dit passen ook als volwassene aanbod in de bieb bijvoorbeeld? (8:48) Het mooiste van de workshop Democratische Fitness… (8:51) is dat het 12 plus tot dood is. (8:53) Om het maar even zo te zeggen. (8:55) Je kan het zelfs met doelgroepen doen.

(8:57) Volgens mij wordt het zelfs met verstandige handicapten gedaan. (9:00) Het is zo laagdrempelig dat het echt met elke doelgroep kan. (9:03) Ja, onder de 12 plus kan ik niet.

(9:05) Want dan is het net even wat te ingewikkeld qua taal. (9:09) Maar ja, zeker. Met volwassenen heb ik het ook gedaan.

(9:13) In de BIEB? (9:14) Ja. (9:14) Ah, oké. Tof.

(9:16) Heb je dan ook een persoonlijke anekdote die je bij is gebleven… (9:21) van een deelnemer die aan deze of andere workshop heeft meegedaan… (9:26) waarin je gewoon de impact meteen zag. (9:29) Het vallen van kwartjes. (9:31) Heb je daar een mooi verhaal over? (9:33) Ja, ik heb er twee.

(9:34) Een korte is… (9:36) Arthiant, de muziekschool naast ons… (9:38) die kreeg een aantal mensen uit een Oost-Europees land op visite. (9:44) En die wilden heel graag met hen deze workshop doen. (9:48) En die mensen kenden elkaar allemaal.

(9:50) En nadat ze de actief luisterworkshop hadden gedaan… (9:52) zei een van die deelnemers… (9:54) Jeetje, ik ken deze persoon niet waar ik naast werk al zo lang. (9:59) Maar in een half uurtje tijd heb ik die persoon zoveel beter leren kennen… (10:02) door naar het verhaal te luisteren… (10:04) dat ik me zoveel meer verbonden voel… (10:06) dan dat ik in de afgelopen tien jaar heb gedaan. (10:08) En dat is in een half uurtje tijd.

(10:11) En het andere verhaal was met een leerling van de HAVO 3. (10:16) We hadden vijftig leerlingen opgedeeld in twee groepen. (10:18) En die gingen omstebeurt met mij zo’n workshop doen. (10:20) En dit ging over mening vormen.

(10:23) En dan merk je… (10:24) In het begin zijn ze heel ongemakkelijk… (10:25) want dan gebruik je bepaalde stellingen… (10:28) en dan laat je ze door de ruimte bewegen. (10:29) Het is een soort van kruis op de vloer… (10:31) en dan mogen ze bewegen naar waar hun mening staat. (10:34) Dus ze zijn heel bewust met… (10:35) Oké, ben ik voor of ben ik tegen? (10:37) En daarna ga je dus vragen… (10:38) Oké, maar waarom? (10:40) En niet per se argumenteren waarom je met dat onderwerp tegen bent… (10:44) maar waar baseer je eigenlijk je mening op? (10:47) Is het omdat je ouders zo denken? (10:49) Of is het omdat je er wat over gelezen hebt? (10:52) En als ze het daar dan in bewogen hebben… (10:54) dan vraag je… (10:54) Oké, maar doe je dat op gevoel dan, die mening vormen? (10:59) Of berust je het op feiten? (11:01) En dan gaan ze voor het eerst in hun hele leven… (11:05) gaan ze daarover nadenken.

(11:06) En er zijn altijd leerlingen bij die denken… (11:09) Ja, weet je, die doen gewoon wat. (11:11) Maar er zijn altijd een paar leerlingen… (11:12) waar echt zo’n lightbulb aan gaat in hun hoofd. (11:14) Zo’n lampje, zo plonk.

(11:16) En dat ze soms ook wijzigen van mening dan. (11:19) Dat ze denken… (11:19) Oh, ik heb het eigenlijk op gevoel gedaan. (11:21) En waar kwam dat gevoel vandaan? (11:23) Oh, eigenlijk omdat mijn moeder dat altijd zegt.

(11:26) Maar ben ik het er dan wel mee eens? (11:28) En dan zie je echt dat ze gaan nadenken… (11:30) en dan gaat mijn hart echt aan. (11:32) Dan denk ik, dit is cool. (11:33) Ja, dat is zo waardevol op dieren.

(11:36) Ja, want anders is het gewoon aannemen. (11:40) Dan neem je gewoon een mening aan. (11:41) Dan ben je niet zelf een mening aan het vormen.

(11:43) Snap je? Dat is het verschil. (11:45) Als ik een beetje naar burgerschap kijk… (11:46) dan is dat vaak ook wel een onderwerp waar mensen… (11:49) een spanning ervaren om ermee aan de slag te gaan. (11:53) Hoe kijk jij daarnaar? (11:54) Want je hebt dan natuurlijk zo’n workshop met elkaar.

(11:56) Daar kan natuurlijk best wel wat… (11:59) verschillende meningen in voorkomen. (12:01) Hoe zorg je ervoor dat je dat in goede banen leidt? (12:04) Nou, ook gewoon soms niet al te serieus nemen. (12:06) Want je kan wel hele strakke stellingen doen… (12:09) over hele belangrijke onderwerpen.

(12:10) Maar soms zeggen we ook gewoon… (12:11) wie is er voor pizza met ananas en wie zonder? (12:14) Wie vindt dat dat kan en wie niet? (12:16) Het gaat uiteindelijk natuurlijk niet om de stelling. (12:19) Het gaat uiteindelijk om de skills die je in persoon leert. (12:22) We hebben bijvoorbeeld ook een spier… (12:23) die gaat over het oneens zijn met elkaar.

(12:26) Dus dat het mag, dat het oké is… (12:28) om tegenover iemand te gaan staan en te zeggen… (12:29) ik ben het niet eens, want… (12:31) en dan leren hoe ze dat moeten doen. (12:32) En daarvoor hebben we een rijtje stellingen. (12:34) En je wilt uiteindelijk dat door een stelling… (12:38) de groep een beetje in tweeën vertild raakt.

(12:41) Maar soms merken we dat dat gewoon niet te doen is. (12:43) En het moment dat we zeggen… (12:44) wie is er voor pizza met ananas… (12:46) en wie is er tegen pizza met ananas? (12:47) Dan merk je al vrij snel… (12:48) hop, ze gaan door tweeën. (12:49) Snap je wat ik bedoel? (12:50) Dus soms is het niet nodig.

(12:53) En de workshop is wel zo ingericht… (12:55) dat als er wel een hele kwetsbare stelling is… (12:58) dat er eigenlijk geen ruimte is… (13:00) om daar conflicten in aan te gaan. (13:02) Dat is er niet. (13:02) Je bent als trainer die erop staat… (13:06) zo’n strak programma aan het volgen… (13:08) die zo interactief is… (13:10) dat er eigenlijk geen ruimte voor is.

(13:12) Want er zijn momenten dat ze stil moeten zijn… (13:13) er zijn momenten dat ze kunnen praten… (13:15) en het is allemaal heel erg getimed… (13:17) om het maar even zo te zeggen. (13:19) Dus daar hebben de ontwerpers van deze workshop… (13:23) heel goed over nagedacht. (13:24) En dat is voor iemand uit de bieb… (13:26) een programmaconsonant of een programmamaker… (13:28) of misschien een informatieconsonant… (13:30) is het heel fijn dat je een concept kan aannemen… (13:33) die zo goed is ingericht… (13:34) dat dat al gewaarborgd wordt.

(13:37) En zijn er nog andere soorten vormen van burgerschap… (13:40) waar je mee zou willen experimenteren? (13:44) Nou, kijk… (13:45) ik zou honderdduizend verschillende dingen willen doen. (13:48) Maar ik merk het werkt het sterkst… (13:51) Kijk, laat me het zo zeggen. (13:53) Alle mensen die bij de BIEB werken… (13:55) hebben enorm veel passie.

(13:56) En die willen heel graag. (13:58) En dan zie je dat er heel veel verschillende dingen worden georganiseerd… (14:01) en allerlei paddenstoeltjes omhoogkomen. (14:03) Maar vaak merk je dat mensen ons nog steeds niet weten te vinden.

(14:06) Dus mijn filosofie is geworden… (14:08) als ik één of twee hele goede workshops… (14:11) goed weet neer te zetten… (14:13) goed weet te verkopen… (14:15) kan aanpassen aan wat de markt nodig heeft… (14:17) en dat duurt misschien jaren… (14:19) maar dan dat mensen wel denken… (14:22) oh, ik wil dat eigenlijk nog even oefenen… (14:24) voordat ik straks… (14:27) naar de gemeenteraad ga, want ik ben het ergens niet mee eens… (14:30) de BIEB, snap je? (14:31) Dus dat is mijn droom, daar wil ik naartoe werken. (14:34) Ik denk, die duurzaamheid is zo belangrijk… (14:36) met betrekking tot wat we aanbieden… (14:38) versus oh, hier een leuke debat en daar een leuke… (14:40) Snap je? (14:41) Mensen weten je gewoon niet te vinden. (14:42) En daar moeten we echt wat mee.

(14:44) Dus daarom ben ik eerst dit volledig aan het uitwerken in het onderwijs… (14:49) zodat ik daar bezig ben… (14:51) en dan kan ik weer verder kijken… (14:52) oké, hoe kan ik mensen dan binnenkrijgen in het gebouw? (14:54) En misschien ga ik wel gewoon één keer in de week hier beneden staan… (14:57) en gewoon mensen bij elkaar trommelen. (15:00) En het daar midden in de bieb doen. (15:02) Maar dat zijn dingen waar ik heel erg mee aan het experimenteren ben.

(15:04) Ik sta heel erg in de kinderschoenen wat dat betreft. (15:06) We zijn nu met het onderwijs bezig en dat loopt nu oké… (15:08) en straks hoop ik loopt dat echt heel lekker. (15:11) En dan gaan we verder kijken.

(15:13) En als je een blik in de toekomst werpt… (15:15) hoe zie jij voor de Rolls Bibliotheek… (15:19) een stevige rol gaan krijgen in burgerschap? (15:22) Is dat iets wat überhaupt gaat gebeuren, denk je? (15:25) Ja, ik denk dat we al heel veel met burgerschap doen… (15:28) zonder dat we het doorhebben. (15:29) Weet je, als je kijkt wat er op participatie- en zelfredzaamheid gebeurt… (15:32) en wat er op educatiegebied gebeurt… (15:33) en we praten al over digitaal burgerschap… (15:36) zonder dat we weten dat we het over digitaal burgerschap hebben. (15:38) We zijn al met socials bezig.

(15:40) We zijn al met beeldvorming bezig. (15:42) Ik denk alleen wel dat het belangrijk is… (15:44) dat we ook kijken naar democratisch meedoen in de samenleving. (15:48) Dat is een onderdeel die vaak mist in de biebs

(15:50) Dus die stap tussen debatteren over politiek… (15:54) en de skills die je daarvoor nodig hebt. (15:57) Ja, ik denk dat de bieb de plek daarvoor is. (16:00) Ik zou niet weten bij welke andere organisatie je daarvoor moet gaan.

(16:04) We zijn er voor iedereen. (16:07) We zijn inclusief. (16:10) We zijn een plek die niet per se verbonden is aan meningen.

(16:15) Dus we proberen het ook zo breed mogelijk uit te zetten. (16:18) Als je naar een gemeente gaat voor zo’n debat… (16:20) dan zit er ergens altijd wel alweer een verbinding naar de politiek aan. (16:26) Ik denk dat we oprecht de enige plek zijn waar mensen binnen kunnen komen… (16:30) waar het veilig is, waar we inclusief zijn… (16:32) waar ze niet hun portemonnee moeten trekken.

(16:36) En waar we de mogelijkheid hebben om niet alleen dat aan te bieden… (16:39) maar ook de verdieping aan te bieden. (16:41) En daar komt de collectie van pas… (16:42) maar ook gewoon de programmering die diepgang kan opzoeken. (16:45) Ja.

(16:47) Ja. (16:48) Ik hoorde jou net inderdaad digitaal burgerschap zeggen. (16:51) Hoe kijk jij naar de term digitaal burgerschap en burgerschap? (16:57) Ja.

(16:58) Kijk, ik denk dat er echt een klein verschil is. (16:59) Als je het even hebt over de basis skills die je nodig hebt… (17:03) om überhaupt te kunnen luisteren naar elkaar… (17:05) om tolerant te zijn, om respect te hebben voor elkaar… (17:09) om mee te doen aan een debat… (17:11) dan hoeft dat niet per se te maken hebben met het digitale gedeelte. (17:16) Dat zijn skills die je face-to-face heel goed kan oefenen.

(17:21) Kijk, digitaal burgerschap hoort er natuurlijk ook deels bij… (17:24) want dat is een onderdeel van onze samenleving. (17:28) Alleen ik denk wel dat je het… (17:30) Je hoeft het niet los te zien… (17:32) maar ik denk dat je er verschillende programmeringen in kan hebben. (17:36) Maar weet je wat? (17:36) Ik heb nog niet zo heel veel ervaring met digitaal burgerschap.

(17:40) Ik organiseer bijvoorbeeld wel vanuit behoefte… (17:42) We zijn bijvoorbeeld nu bezig met een vorm vinden… (17:46) voor het onderwerp The Anxious Generation. (17:48) Ik weet niet of je daar bekend mee bent. (17:49) Dat is iets wat nu in mijn omgeving het gesprek is onder ouders.

(17:55) Hoe ga ik het gesprek aan met mijn kinderen over socials? (17:59) De angst om hun kind wel die grenzen op te leggen… (18:02) maar dan het bang zijn dat hun kind niet meer mee kan komen. (18:05) Dus ik denk dat wij als bieb de beste plek zijn om dan te zeggen… (18:08) oké, cool, laten we kijken of we een workshop kunnen creëren. (18:10) Misschien is die workshop er al.

(18:12) Hoe kunnen we de ouders helpen om hun digitale avontuur… (18:17) hoe zeg ik dat, hun digitale ontwikkeling… (18:18) met betrekking tot hun kind en de begeleiding daarvan… (18:20) verder te ondersteunen, om het maar even zo te zeggen. (18:24) Valt dat onder burgerschap? Ik weet het niet. (18:28) Ik vind het een lastig onderwerp nog.

(18:29) Het is iets waar ik nog niet heel veel mee bezig ben. (18:32) Als laatste vraag zou ik je ook eigenlijk willen vragen… (18:35) wat zijn jouw persoonlijke ambities? (18:38) Hier in de BIEB, in het verder brengen van burgerschap. (18:45) Dat is een lastige vraag, want ergens heb ik een droom.

(18:48) Maar ik weet niet hoe realistisch die is en hoelang die gaat duren. (18:53) Mijn ambities… (18:57) Ja, mijn grootste ambitie zou zijn dat mensen met plezier… (19:03) de BIEB als huis van de maatschappij weten te vinden. (19:07) En dan met plezier komen naar een avond of een middag… (19:11) waarop ze denken, ik heb gewoon even zin om even te discussiëren met iemand.

(19:17) En niet discussiëren op een negatieve manier, maar even te filosoferen… (19:21) of te praten over wat vindt een ander nou van. (19:24) Weet je, dat de burger je in de omgeving begrijpt… (19:28) dat als je meer verbinding wilt met elkaar, dat het nodig is… (19:35) om open te staan voor hoe een ander erin staat. (19:37) En ook met de personen die er misschien op een extreme manier in staan.

(19:41) Of die in een bubbel zitten. (19:42) Pas dan kun je in een maatschappij die verbinding creëren… (19:48) en die polarisatie tegengaan. Maar daarvoor is het ook nodig.

(19:51) En dat vinden mensen soms best lastig om te horen… (19:54) die ook heel democratisch zijn en heel erg voor inclusie staan. (19:57) Soms is het dus juist nodig om dat verhaal te horen… (19:59) van die persoon die niet inclusief is. (20:01) Van waarom dan? (20:04) Maar op een respectvolle, tolerante manier.

(20:06) En soms kom je daardoor wel in verbinding. (20:08) En gaat die ander misschien weer nadenken? (20:09) Of ga jij verder nadenken? (20:11) Of kom je erachter dat… (20:12) want ik weet nog dat toen de verkiezingen waren geweest… (20:16) dat ik normaal niet er heel erg boos wakker zou zijn geworden. (20:20) En nu dacht ik… (20:21) Oh, interessant.

(20:24) Want dat betekent dat er een behoefte ergens is. (20:28) En dat die behoefte niet volvuld is. (20:31) Dus dat dan gestemd wordt op iets waar ik zelf niet achter sta.

(20:36) Maar ik ben wel heel erg geïnteresseerd naar… (20:37) waarom stem je hier dan op? (20:39) Dus die dag kwam ik op mijn werk. (20:41) En ik kwam in het café. (20:43) En degene in het café vroeg als grap… (20:46) is het een goede dag of een slechte dag voor jou? (20:48) Dat is natuurlijk ook niet helemaal inclusief… (20:50) een fijne manier om te beginnen.

(20:51) Maar het was een grapje. (20:52) En die zei nou, een supergoede dag. (20:54) Oh, interessant.

Ik zag het dan. (20:56) En toen begon het gesprek. (20:57) En we konden het heel leuk erover hebben.

(20:59) En toen kwam ik erachter dat de meeste mensen met wie ik het erover had… (21:02) hebben gestemd vanuit angst. (21:04) En vanuit een vorm van armoede. (21:07) Ik ben zo bang hoe ik mijn basisdingen thuis ga regelen.

(21:10) En ik weet gewoon niet meer hoe dat op te lossen is met de huidige regering. (21:13) Dus dan kies ik dit. (21:15) En dat zegt niet dat het goed of fout is.

(21:16) Maar daardoor kreeg ik wel veel meer begrip voor hun keuze. (21:20) En dan ontstaat er verbinding. (21:21) Dus mijn droom en ambitie is dat mensen elkaar durven te vragen naar hun mening.

(21:28) En dat gesprek durven aangaan. (21:30) En de bieb weten te vinden als ze niet weten hoe ze dat moeten doen. (21:32) Dat ze eerst die workshops komen doen.

(21:34) Die verdieping komen opzoeken. (21:36) En dan daarna verder kunnen groeien. (21:39) Dus dat.

(21:40) Dus dat we eigen mensen nog meer in hun kracht gaan zetten. (21:43) Dat is wel echt een hele mooie droom. (21:45) Ja, tof.

(21:46) Heel tof. Ja, dankjewel. (21:48) En is er misschien nog iets wat nu niet aan bod is gekomen… (21:52) waarvan je denkt, oké, maar dit vind ik wel heel belangrijk om ook nog mee te geven.

(22:00) Ja, ik weet natuurlijk niet hoe elke bieb werkt. (22:03) Ik praat natuurlijk wel eens met andere bieb-medewerkers. (22:06) En ik denk voor dit, om een goede vorm te krijgen, is ook een vorm van werkgeverschap nodig.

(22:13) Vanuit een bibliotheek. (22:16) Mensen de ruimte geven om netwerken te creëren. (22:20) Om te investeren in community.

(22:22) Om de tijd te nemen daarin. (22:25) Dus niet aanbod te creëren omdat je aanbod moet creëren. (22:28) Maar om echt te kijken, wat is er nodig? (22:30) Want ik denk dat we daar allemaal wel een handje van hebben.

(22:34) We moeten aanbod creëren, dus we gaan aanbod creëren. (22:37) Maar eigenlijk zijn we hier gewoon om te kijken, wat is er nodig? (22:39) En dan daar dat te doen. (22:42) En ik denk ook dat biebs echt moeten gaan investeren in vormen van opleidingen en workshops… (22:47) om meer kennis te creëren onder de medewerkers bij betrekking tot burgerschap.

(22:56) Om dit goed te kunnen uitvoeren. (23:02) Dankjewel. (23:03) Ja, het zijn toptips.

(23:05) Ik wil je heel erg bedanken voor je tijd. (23:08) En al je wijsheiden die je met ons hebt gedeeld. (23:11) Het is heel leuk om daarover met elkaar te sparren.

(23:14) Hoe kijk jij ernaar? (23:15) Dus ik wil je daar heel erg voor bedanken. (23:18) Ja bedankt.

4 april 2024 – Wondere wereld van AI

In deze aflevering zoomen adviseurs Aniek van Son en Maike van Pelt in op de wondere wereld van AI (kunstmatige intelligentie). Met onder andere een interview met docent en onderzoeker Josien Boetje over digitale didactiek in het onderwijs. Ook vertellen we over het handige AI lespakket van Klokhuis én de AI Inspiratiegids voor bibliotheken. 

13 februari 2024 – De landelijke AI-dag in Heerlen

In deze podcastaflevering neemt adviseur Joyce de Boer je mee naar de AI-dag voor bibliotheken in Heerlen. Deze dag stond in het teken van kunstmatige intelligentie en hoe we AI tegenkomen in ons dagelijks leven en werkzaamheden.

Je hoort sprekers en bezoekers die aanwezig zijn op deze dag. Sprekers nemen je mee in hun workshop en bezoekers delen hun ervaringen en inzichten.

Linkjes uit de podcast

13 november 2023  – Hoe kan een maakplaats bijdragen aan de ontwikkeling van digitale vaardigheden?

In deze podcastaflevering neemt adviseur Joyce de Boer je mee in de ontdekkingstocht van maken en experimenteren in de maakplaats vanuit een digitale burgerschapsperspectief. Maakplaatsen bieden een inspirerende omgeving waar mensen samenkomen om te experimenteren, te innoveren en te leren. Met de nieuwe (technologische) ervaringen die je op doet, geef je je eigen digitale toekomst vorm.

Headerfoto is gemaakt door fotograaf Coen Koppen.

Alle diensten van Probiblio voor jouw bibliotheek op een rij!!