
Podcastserie Bibliotheekplaza "Ik en Jij komen verder als Wij"
Tijdens Bibliotheekplaza 2024 vieren we graag ons 75-jarig bestaan met jou, én kijken we samen hoe we verder komen. In de podcastserie “Ik en Jij komen verder als Wij” gaan we in 3 afleveringen op zoek naar het nieuwe wij. Laat je inspireren door onze podcastserie en ontdek hoe wij als bibliotheekmedewerkers samen verder komen. Maike van Pelt, adviseur Educatie bij Probiblio, is onze host en gespreksleider. Samen met co-host Karen Bertrams, adviseur Collectie & Programmering, interviewen zij inspirerende gasten over diverse onderwerpen die ons helpen het nieuwe wij te ontdekken.
In een tijd waarin steeds meer mensen uit hun eigen bubbel stappen en die van anderen binnenwandelen, beseffen we dat we een samenleving zijn waarin ons handelen niet los te zien is van het grotere geheel. We leven met elkaar, en wat ‘ik’ doet, heeft invloed op de gemeenschap en de wereld om ons heen. Als wij zien we meer, weten we meer en kunnen we meer kansen creëren en benutten.
Aflevering 1: Jong & Oud
In deze aflevering gaan Maike en Karen het hebben over: hoe komen jong en oud verder als wij?
Zij gaan in gesprek met met Naro Lazarian (educatiespecialist bij Bibliotheek Schiedam) en Jan van Bergen en Henegouwen (specialist educatie en advies informatiedienstverlening Schiedam). En je hoort een interview met Danielle Schreurs, trendwatcher en oprichter van FutureMap. Zij is ook een van de sprekers op Bibliotheekplaza.
Aflevering 2: Global & Local
Hoe komen global en local verder? Voor deze aflevering hebben we globetrotter en KB bibliothecaris Erik Boekesteijn uitgenodigd, samen met Petra Togni, directeur van de Bibliotheek Oostland en CulturA & Zo.
(0:00) Eén is een Russische emigrant en de ander kwam uit een plaats verderop en die kwamen elke (0:06) dag naar Storyhouse om elkaar daar te ontmoeten. (0:09) En toen dacht ik, ja, het gaat niet om waar kom je voor, kom je voor dat boek of kom je (0:15) voor een filmboorstelling of voor de horeca, het gaat om te ontmoeten. (0:21) Steeds meer mensen stappen uit hun bubbels en wandelen die van een ander binnen.
(0:25) Steeds meer ikken beseffen dat we een samenleving zijn waarin we ons handelen niet los kunnen zien (0:30) van een groter geheel. We leven met elkaar. En wat ik doe heeft invloed op de gemeenschap, (0:36) op hoe de wereld eruitziet.
Tijdens Bibliotheekplaza 2024 kijken we samen hoe we verder komen. (0:44) Als wij zien we meer, weten we meer en kunnen we meer kansen creëren en benutten. (0:51) Welkom bij de podcastserie Bibliotheekplaza.
Ik en jij komen verder als wij. (0:58) Mijn naam is Maike van Pelt, adviseur educatie bij Probiblio en nu de host en de gespreksleider. (1:04) Ja, en ik ben Karin Bertrams, adviseur collectie en programmering, nu co-host en ik ga de gasten interviewen aan tafel.
(1:11) Ja, en in de eerste aflevering hebben we het al gehad over jong en oud. Hoe komen die samen? (1:17) En in deze aflevering zoomen we in en uit van het wereldtoneel naar het dorpsplein en gaan we het (1:24) hebben over hoe global en local samen verder kunnen komen. Ja, en daarvoor hebben we best wel (1:32) belangrijke gasten eigenlijk.
Zeker. We hebben globetrotter slash bibliothecaris. Ik vind altijd zo’n (1:38) leuk woord globetrotter.
Erik Boekesteijn uitgenodigd. Welkom. Dankjewel.
En naast jou aan tafel zit Petra (1:47) Tongni. Je mag Tohni zeggen. Ik probeerde het Italiaanse in mij naar boven te halen.
Jij bent directeur van (1:56) Bibliotheek Oostland en CulturA & Zo. De eerste community library van Nederland. Ja, ze zeggen dat.
(2:02) En we zijn ook nu hier in Noordorp in de pianozaal en wat fijn dat we hier mogen zijn. Graag altijd welkom. (2:11) Ja, en hoe zou jij Erik introduceren, Petra? Erik kende ik eigenlijk al heel erg lang, van toen het nog (2:19) Bibliotheek Delft was.
Nog geen DOK, nog geen Open, gewoon Bibliotheek Delft. En wij hebben heel (2:27) heel heel veel gepraat afgelopen, nou wat is het, dertig jaar denk ik, over bibliotheekwerk en het (2:33) veranderen daarvan. En ja, hij is mijn grote inspirator daarin.
En hij is eigenlijk de aanstichter (2:40) van dit scheel, want hij heeft mij een storyhouse gestuurd. Hij zei, dat is volgens mij wat jij in (2:45) gedachten hebt. En Erik, kan jij Petra Tongji introduceren? Als ik aan Petra denk, denk ik aan, ja het is zo’n (2:54) groot hart.
Een bibliotheekhart, maar ook een bibliotheekhoofd. En vooral een enorm open blik. (3:03) Openstaan van wat er gebeurt.
Niet naar binnen kijken, maar naar buiten kijken. Kijken naar partners. (3:08) Wie doet wat? Wat willen mijn, ja mensen die mij in de bibliotheek komen, die gebruik maken van de diensten.
(3:14) Wat willen ze? En de manier waarop ze daar dingen ziet en toepast. En de flexibiliteit waarmee dat (3:22) gebeurt. Karin zegt terecht, ik kom op veel plekken in de wereld en dan zie ik bibliotheek.
Maar dit is (3:28) voor mij net zo goed een voorbeeld van hoe het zou kunnen zijn. Storyhouse is voor mij een voorbeeld, (3:33) waar ik altijd heel warm voor word. Maar als ik hier kom, heb ik in het plaatsje Nootdorp niet de (3:38) grootste plek in Nederland, heb ik hetzelfde gevoel van ja, het past weet je.
Het werkt. Het klopt. (3:46) Het is gewoon goed gedaan.
En daarmee staat Petra niet stil, want ze kijkt nog steeds rond. Ze is nog (3:50) steeds bezig met vernieuwen. Nog steeds aan het nadenken over hoe kan het nog mooier.
En dat vind (3:55) ik heel mooi. Ja en het woord storyhouse is nou al een paar keer gevallen. Maar wat is dat nou (4:02) eigenlijk precies voor concept voor mensen die dat nog niet weten? Storyhouse is een bioscoop, (4:10) een oud Odeon gebouw in de jaren 30-40.
En het is verbouwd in opdracht van twee theaterproducenten. (4:17) Die eigenlijk dachten van wij willen dat gebouw opknappen en we willen een nieuw theater in (4:21) de plaats Chester in Nederland te creëren. Dat mochten ze doen.
Voorwaarde dat, en dat ging een (4:26) beetje net als in Delft vroeger, dat er een bibliotheek in zou komen. De plaatselijke bibliotheek, (4:30) centrale bibliotheek, theater, een bioscoop en een café-restaurant. Het moest een multifunctioneel (4:35) gebouw worden, maar één organisatie die dat allemaal zou beheren.
En de naam storyhouse heb (4:43) ik mogen bedenken tijdens een van de workshops. Ik ben er toen bij gehaald omdat de bibliothecarissen eigenlijk (4:47) een beetje in verzet kwamen. Die zagen het niet zitten om met mensen die de bibliotheek niet (4:51) kenden, theaterproducenten.
En ze moesten open, ze moesten open vanaf ochtends 8 tot avonds 11 was (4:58) theater de zeven dagen in de week. Dat waren allemaal dingen die bibliothecaressen niet gewend (5:02) waren en daar zagen ze ook wel tegenop. Dus ze hadden gegoogeld, bibliotheekexpert, op een of andere (5:07) manier kom ik boven en daar ben ik gekomen.
Dus dat samenbrengen en de naam storyhouse, dat het (5:12) gaat om verhalen, ik denk dat dat het sterke concept is. Dat iedereen ook begrijpt van wij (5:17) zijn van de verhalen. Wij zijn, dit huis is een huis in de stad.
We hebben ook als marketing slogan (5:22) altijd dit huis is jouw huis en dat werkt heel goed. Dat zie ik hier in Noord-Europe net zo goed. (5:30) Ja want hoe is het hier in Noord-Dorp gekomen Petra? Hoe heb jij het je eigen gemaakt? Nou (5:36) in 2014 vroeg de gemeente al, wil jij dit pand overnemen? En toen ben ik hier geweest en de (5:43) bedoeling was dat de bibliotheek eigenlijk in waar we net geweest zijn, de jeugdhoek zou komen.
En (5:49) met een dichte deur en toen dacht ik nee, dat ga ik niet doen. En ik kan het ook niet exploiteren (5:54) zoals het tot op heden geëxploiteerd wordt, want dan kan ik er ook geen succes van maken. Je moet (5:59) je voorstellen, hier was zes keer per jaar een voorstelling.
Er werd gejeu-de-bould, dat noemen (6:05) ze dan, dat binnen gejeu-de-bould. Er werd gebridged en dat was het zo’n beetje. Er was wat verhuur van (6:12) zalen en toen dacht ik ja maar dit is niet wat ik wil.
En hoe wil ik het dan en wat wil ik dan met (6:17) de bibliotheek? En ik wilde dat eigenlijk de bibliotheek heel erg van de inwoners zou zijn. (6:26) En het moment dat ik daarover na zat te denken, dacht ik ik moet het niet willen. Dus ik ben naar de (6:30) gemeente gegaan, ik heb gezegd dat ga ik niet doen.
En toen zei de gemeente heel stoer en dat vind ik (6:35) nog steeds echt best wel heel gedurfd. Zei ze nou is goed, maar kom maar met een plan, want we willen (6:40) dat je het wel gaat doen. En ik had wel iets in mijn hoofd, maar het kwartje viel niet.
Tot ik Erik (6:46) tegenkwam en Erik tegen mij zei, je moet echt even naar Storyhouse. Want daar zie je de bibliotheek (6:52) door het hele pand lopen en de bibliotheek eigenlijk ook leidend een beetje zijn voor de hele (6:57) gemeenschap. Dus ik ging naar Storyhouse en ik was samen met de directeur van welzijn.
Wij hebben hier (7:04) een heel intensief samenwerkingsverband tussen welzijn, jeugd, jongerenwerk en de bibliotheek. Wij (7:08) krijgen ook gezamenlijke opdrachten en ik mocht met de directeur van welzijn mocht ik naar Storyhouse (7:14) toe. En wat zag je daar en wat voelde je daar waar je op aanging? Nou ik had nog geen voet over de (7:20) drempel gezet en de directeur van welzijn keek me aan en die zei dit is wat jij in je hoofd hebt.
(7:26) En toen zei jij? Het kwartje viel. Het was echt zo. Ik zag daar, wij kwamen binnen in de week van de (7:32) ouderen en je kon daar letterlijk je begrafenis regelen, je rollator regelen.
De bibliotheek was (7:38) heel actief met voorlezen van ouderen aan kinderen en andersom. Je zag dat er een film was voor ouderen, (7:45) je zag dat er, je kon met je kleinkind naar een voorstelling toe en dat was geweldig. Maar wat mij (7:51) vooral trof, waren de mensen die eigenlijk geen kinderen of kleinkinderen hadden, maar die elkaar (7:58) daar ontmoeten.
Ja zo ben ik ook in gesprek gekomen met twee oudjes, twee oude mannetjes, allebei (8:05) weduwnaars en die ontmoeten elkaar elke dag in Storyhouse en die vertelden hoe belangrijk dat voor (8:11) hen was. De een is een Russische emigrant en de ander kwam uit een plaats verderop en die kwamen (8:17) elke dag naar Storyhouse om elkaar daar te ontmoeten. En toen dacht ik ja, het gaat niet om waar kom je voor, (8:25) kom je voor dat boek of kom je voor een filmvoorstelling of voor de horeca, het gaat om te ontmoeten en dat (8:32) was wat me vooral aansprak.
Ja dat is dus eigenlijk het wij, want ik hoor nu al drie keer in jullie verhaal, (8:39) wij, namelijk Erik en Petra samen, wil ik nog even op inzoomen hoe jullie samenwerking er dan (8:45) precies uitziet. Wij, ik en de gemeente en we worden wij, maar ook die twee oude mannetjes, de bezoekers, (8:53) die eigenlijk een wij zijn. Ja en die partners, al die partners die in zo’n gebouw zitten en gebruik (9:02) maken van het gebouw.
Ja, want hoe voelen jullie tweeën als wij eigenlijk? Dat jullie samen iets neer (9:09) hebben gezet, kan je dat even een beetje ontrafelen hoe dat eruitziet? Ik denk dat dat gewoon een soort (9:16) sparringspartner is. Ik ben vaak zelf, dan begin ik over mezelf natuurlijk, maar ik ben op pad en ik kom dan op (9:23) plekken en ik neem dingen mee en dat slaat dan op in mijn hoofd en ik denk daarover door, maar het is heel (9:30) prettig om soms iemand te hebben met wie je dat dan kan delen en die dan weer op daarop reageert en zegt (9:34) nou Erik, dat vind ik echt prachtig, nou dat weet ik niet, weet je wel. Dat je nu wel iets van een wisselwerking (9:39) hebt en het daarover hebt en als je dan een heel concreet doel hebt, wat hier dus ontstond, ja dan is het (9:44) natuurlijk heel mooi om daar samen je licht op te schijnen en kijken hoe we dan een veelvolgend plan (9:50) kunnen werken en Petra kan het ook heel goed zonder mij, maar het helpt wel.
Dat is dus de vraag, Petra zegt al, (9:57) nou nee dat is niet zo en ik vond het ook heel mooi, jij bent ook bijvoorbeeld bij mijn raad van toezicht geweest, bij de gemeente (10:04) geweest. Even terug naar jou ook, jouw wijgevoel, jij vindt het heel fijn om sparringspartners te hebben, ik neem niet aan (10:10) dat Petra enig is, jij werkt global, jij gaat met de Shanagi Tour, waar komt die naam vandaan? (10:19) Ik was de eerste verhalenverteller in vervlogen dagen, die dan met de oudste zoon vaak van dorp (10:25) naar dorp reisde en tegen kostende inwoning eigenlijk verhalen vertelde, maar ook weer nieuwe verhalen kwam (10:31) ophalen. Dat is ook een beetje wat wij toen deden, wij reisden de wereld rond en wij brachten verhalen, maar wij kwamen ook weer nieuwe verhalen halen die we tegenkwamen onderweg, dus op die manier was die link heel mooi, verhalen vertellen tot het doel in.
(10:44) En dat wijgevoel, voelde dat toch een beetje eenzaam dan, als je dus in de wereld dingen gaat ophalen, waarom wil je dat dat dan (10:52) resoneert met onze wij, van Nederlands bibliotheekwerk zeg maar? Je ziet soms zulke mooie voorbeelden en je wordt daar zo enthousiast van, en dan is het binnen mijn mogelijkheid, nu werkzaam voor de KB natuurlijk, is het niet altijd mogelijk om dat zelf ergens direct toe te passen, meestal heb ik binnen de KB vier, vijf bibliotheken waar ik dan mee denk. (11:16) Ik leef bij het toegevoegde waardeleven, daar word ik blij van, als ik ergens nuttig kan zijn en iets kan bijdragen dan word ik gelukkig, dus dan is dit het geval, dat is natuurlijk heel mooi, dat geeft mij een goed gevoel. (11:26) En wat is dan bijvoorbeeld een groot inzicht in samenwerken wat je zou kunnen delen met onze luisteraars? (11:35) Je moet echt iets willen, het hele plaatje zien en dan daar ook dat werk in willen investeren, dat is wel echt nodig.
Ik ben daar in de loop van jaren wel kritisch op geworden, als iemand mij vroeg, Erik wil je meedenken, meekijken, dat ik inderdaad ook zei, oké, hoe graag wil je het en waarom wil je het? (11:55) Het is ook een soort eigenaarschap, je moet er ook voor staan. (12:02) Een goed idee vindt altijd een budget, maar dan moet het wel een idee zijn waar het echt in het hart zit, waar je echt voor gaat. Want als het een idee is wat je ergens gehoord hebt, ergens te lopen, misschien wel aardig, dan gaat het het niet worden.
(12:14) Goede ideeën, vooral innovatie, vraagt vaak 150 procent inzet, minimaal, dan moet je echt op investeren. (12:20) Petra, we zien jou echt heftig knikken. (12:22) Ja, ik denk dat er nog wat bij komt, ik denk dat je ook moet durven loslaten.
We hebben een prachtig project van Chessar overgenomen, Young Leaders. (12:34) Wat is dat precies? (12:35) Young Leaders, we hebben met hen geschakeld, dat betekent dat een groep jongeren er zelf iets op gaat zetten. (12:42) En dan kan je natuurlijk heel erg gaan denken in uren, in geld, kan dat wel in dit pand, mag dat wel, past dat wel overal bij onze doelstelling? (12:52) Maar we zijn eens met de jongeren in gesprek gegaan, en nou, wat willen jullie graag? (12:57) Uiteindelijk komen ze dan met activiteiten en toen hebben wij gezegd, want ze kwamen binnen van we moeten stagelopen, we moeten in de bibliotheek, we moeten boeken rechtzetten, bla bla bla, moeilijk, moeilijk.
(13:09) Maar de vraag was anders. De vraag was, wat willen jullie? (13:13) Dat kwam al heel snel uit. Ze wilden hier laser gamen, ze wilden een FIFA-toernooi, ze wilden een Escape Room bouwen.
(13:20) Dus nou oké, ga het maar doen. (13:22) En je geeft ze op dat moment letterlijk de sleutel, ga het maar doen. (13:26) We hebben voor begeleiding gezorgd, die jongeren werden begeleid.
(13:31) Het is een doelgroep die wij normaal gesproken niet zo goed bereiken, zeg maar. (13:35) Maar we zijn met hen in gesprek geweest, ook om al die disciplines te verbinden. (13:39) Welke huurder kan je erbij betrekken? (13:41) Wat is de rol van de bibliotheek op zo’n moment? (13:44) Wat is de rol van Cultura op zo’n moment? (13:47) En ze hebben het gedaan.
(13:48) Ze hebben hier inderdaad een FIFA-toernooi gehouden, ze hebben een escape room gebouwd. (13:53) Ze hebben gelasergamet door het pand. (13:56) Daar kan je heel krampachtig over doen, want we waren wel drie keer uitverkocht.
(13:59) En we hebben wel een bepaalde fangroep gekregen, want daarna kwamen ze terug. (14:08) En dat is wat je wil. (14:09) Je mag hier zijn.
(14:10) En dat kwam dus ook heel duidelijk daaruit naar voren. (14:13) Maar je moet wel durven loslaten. (14:15) En een ja-cultuur, Peter, niet vergeten.
(14:17) Want Peter heeft hier echt duidelijk van tevoren gezegd, van ik wil in dit gebouw en in de bibliotheek die ik beheer, (14:23) een ja-cultuur hebben waarin gewoon in principe geen nee gezegd wordt. (14:29) En dat is naast loslaten wel een hele stap. (14:32) Dat is best wel moeilijk.
(14:34) Wat is jouw grootste inzicht dan van de afgelopen jaren dat dit de weg is? (14:39) Dat hier geweldige mensen werken, die dat inderdaad aandurven. (14:44) Dat vind ik onwijs gaaf om te zien. (14:47) In het begin zit iedereen van ja, maar hoe moeten we dat dan doen? (14:50) En hoe dan? En wat dan? En moet het dan met middelen, met geld? (14:55) En op een gegeven moment zijn ze daar overheen gestapt.
(14:58) En dat vind ik echt, dat is eigenlijk wel het inzicht. (15:01) En het durven loslaten. (15:03) Een mooi voorbeeld is oma Thea.
(15:05) Oma Thea was een vrouw die kwam hier in Noordorp wonen. (15:09) Oma Thea is hier gekomen omdat haar man in Nootdorp wilde wonen. (15:12) Maar ze had een bloedhekel aan Nootdorp.
(15:15) Ze vond het maar gewoon echt een stom dorp. (15:17) En dan ging die man nog drie weken later dood ook. (15:20) Dus uiteindelijk kwam oma Thea hier boos binnen.
(15:24) En ze had zoiets van, ja, en wat moet ik hier? (15:26) Dus wat gingen wij doen? (15:28) Wij gingen zeggen, ja, maar we hebben hier een club voor ouderen die schilderen. (15:32) En oma Thea zei, hoezo, dat zit tussen al die oudjes. (15:35) Ze was tachtig, laten we dat vooropstellen.
(15:38) Nou, wat wil je dan? (15:40) Nou ja, eigenlijk wil ik wel heel graag voorlezen aan kinderen. (15:45) Maar dan krijg je een jeugdteam wat pedagogisch geschoold is. (15:49) Die dan ook zeggen, ja, ho effe, maar dat regelen wij al.
(15:53) We hebben het toch gedaan. (15:54) En oma Thea is gaan voorlezen. (15:56) En oma Thea bleek actrice geweest te zijn in haar leven.
(15:58) Dus die zat met geweldige gebaren, gelakte nageltjes. (16:02) Ze komt met lippenstift op, komt ze binnen. (16:04) De win-win-win.
(16:05) En we hebben haar vooral in de markt gezet als oma Thea. (16:08) Dus we hebben er ontzettend veel marketing op gegooid. (16:13) Nou, oma Thea wilde natuurlijk de Hyppianicus lezen.
(16:16) En wij zeiden, nou, tegenwoordig mag het wat moderner. (16:19) Dus wat doen we nu? (16:20) De bibliotheek levert de boeken. (16:22) Oma Thea, niet bespreken met haar, wat ga je nou vertellen? (16:26) En oma Thea gaat het doen.
(16:28) Ondertussen hebben we niet alleen oma Thea, maar ook oma Linda en oma Alice. (16:32) Want ook dat is een eigen community geworden. (16:35) Die met elkaar overleggen, joh, wat gaan we doen deze week? (16:39) En nou ja, ik was vorige week in de jeugdhoek.
(16:41) En toen zag ik een van die oma’s op de grond als een leeuw zich voorkruipen. (16:46) Dan denk ik, ja, hoe geweldig is dat? (16:47) Zij had het naar de zin, die kinderen had het naar de zin. (16:50) Dit streden, dat we in dit vak zitten, weet je wel.
(16:52) Dit is gewoon iets waar we er gewoon emotioneel van, weet je wel. (16:56) Dit is waarom we het doen. (16:58) Al die oma’s.
(16:59) Ja, alleen maar al die mensen die zich betrokken voelen. (17:02) Die het willen bijdragen. (17:03) En hoe zien jullie het als je naar de toekomst kijkt, zeg maar? (17:06) Over tien jaar.
(17:08) Wordt er dan op heel andere manieren samengewerkt? (17:11) Ik hoop het. (17:11) Of gaat dit op een organische manier verder? (17:13) Nou, ik merk vooral dat als je het eenmaal ingezet hebt, dat het op een organische manier verder gaat. (17:20) We hebben ook getoetst wat heeft opgeleverd.
(17:22) Ja, ik las het gisteren. (17:23) Er is een onderzoek naar maatschappelijke waarden gedaan. (17:26) En als je dan ziet dat 54% zich onder andere minder eenzaam voelt.
(17:30) Goeie cijfers. (17:31) Omdat wat hier gebeurt. (17:32) En dat 98% dit pand toegankelijk vindt.
(17:36) En daar ook gewoon wil komen. (17:38) Ja, dat is wat je wil. (17:40) Nou, en zo staat een heel dik rapport door 56 pagina’s.
(17:43) Maar het is tranentrekkend als je dat leest. (17:46) En dan denk ik, we leven in een maatschappij waar zoveel behoefte is om elkaar op te zoeken. (17:51) En welke plekken zijn er nog om elkaar op te zoeken? (17:54) En ik denk dat daar eigenlijk je belangrijkste winst zit.
(17:57) En dat het daar dus ook organisch eigenlijk wel groeit. (18:01) Natuurlijk moet je soms sturen, samenwerking kost tijd. (18:05) Maar ik geloof er niet in om gewoon partijen in een pand te zetten.
(18:08) En dan te denken, dan gaan ze wel samenwerken. (18:10) Zo werkt het niet. (18:13) Nou, we gaan een beetje richting het einde van dit gesprek.
(18:16) Maar wat ik heel erg hoor is de bieb als wereld eigenlijk. (18:20) Om elkaar te kunnen ontmoeten. (18:22) En elkaar ook echt te horen en te zien.
(18:27) We hadden jullie ook gevraagd om misschien nog iets te delen met ons. (18:31) Wat jullie inspireert op het gebied van samen verder. (18:35) Nou, kom maar op.
(18:36) Wat hebben jullie voor ons? (18:38) Ik had al eerder een loodje ingeleverd. (18:41) Op een dag besloot ik dat ik alles kon. (18:44) En die loodje heb ik al vanaf 2013 in mijn zak zitten.
(18:48) Toen ik ooit gevraagd werd om bibliotheekdirecteur te worden, was ik de jongste van Nederland. (18:52) En ik durfde het niet zo goed. (18:54) Hoe oud was je toen? (18:56) 36.
(18:59) En toen zei mijn man. (19:02) Maar wat is nou het ergste wat je kan gebeuren? (19:04) Je kan op je gezicht gaan en weer opstaan. (19:07) En die heb ik eigenlijk altijd onthouden.
(19:09) En in die tijd waren die loodjes heel erg in. (19:11) Die hingen in iedere boekhandel. (19:13) En ik zag op een gegeven moment die spreuk staan.
(19:15) Ik heb hem gekocht. Ik heb hem altijd in mijn kantoor gehad. (19:18) Dus die loodje staat eigenlijk voor.
(19:20) Ga het maar gewoon doen. (19:21) En kijk maar. (19:23) Mooi.
Vandaag besloot ik dat ik alles kon. (19:27) Vanaf nu is het een Petra. (19:29) Ja, mooi.
(19:31) En Erik, wat zou jij voor inspiratie, quote of bron met ons willen delen? (19:37) Ik zat te denken. (19:38) Ja, met zulke mooie mensen mogen samenwerken. (19:43) We hebben de David Lakers afgelopen week op bezoek gehad.
(19:47) It takes a village to raise not a child, but a library. (19:50) En ik denk, dat is een hele mooie quote. (19:52) Dus die meidrieken hebben we al.
(19:53) Ik denk, ja, zo is het. (19:54) Wil je echt een goede bibliotheek neerzetten? (19:57) Nou, een goede bedrijf. (19:58) Dan doe je het niet alleen.
(19:59) Dan doe je het echt samen met de mensen waar je mee in een gemeenschap zit. (20:04) We hebben Nina Simon hier gehad. (20:06) Ook een inspiratiebron van mij met Off By For All.
(20:09) De bibliotheek vandoor, voor. (20:11) Nou, dat is de manier van werken. (20:13) Dat zal de toekomst met name… (20:16) De wel iets verdere toekomst zal dat alleen maar meer zijn.
(20:19) Dat publieke gebouw waar mensen die meer tijd verlicht krijgen vanwege technologieën. (20:24) Waarin werk minder belangrijk is. (20:26) Waarin scholen minder belangrijk worden.
(20:28) Cijfers. (20:29) Werken geen levensinvulling is. (20:31) Die plek waar je als mens samenkomt om mens te zijn.
(20:34) En wat is dan mens zijn? (20:35) Verhalen vertellen. (20:36) Verhalen horen. (20:37) Ja, die worden alleen maar belangrijker.
(20:41) Nou, mooi. (20:42) It takes a village to bring the world in the library. (20:46) Ja, absoluut.
(20:47) And the world is the library. (20:50) Als we tot slot dan misschien nog wat sleutelwoorden kunnen verzamelen voor het nieuwe wij van de toekomst. (20:56) Wat voor woorden komen er dan op bij jullie? (21:00) Loslaten.
(21:03) Vertrouwen in dat een ander dingen ook goed doet. (21:07) Daarop doorgaan. (21:09) Niet denken dat je de enige bent die een keurmerkstempel op je producties kan zetten.
(21:16) Ik noem het altijd. (21:18) Mensen die de bibliotheek willen programmeren zijn creatieve producenten, zeg maar. (21:22) Creative producers.
(21:24) Je bent niet de enige die kwaliteit levert. (21:27) Mensen in jouw stad kunnen sommige dingen echt beter dan jij. (21:30) En dat accepteren is echt, zoals Peter zegt, een deel loslaten.
(21:35) In een ander context misschien. (21:36) Maar dat is echt enorm belangrijk. (21:39) Waar ben ik goed in? (21:40) Waar heb ik iemand anders bij nodig? (21:42) En wat kan de natuur voor de waarde gezocht worden? (21:44) Ik wil jullie echt ongelooflijk bedanken.
(21:47) Als ik jullie hier zie zo tegenover ons te zitten stralen, echt fantastisch. (21:51) En jij komt uit een circusfamilie, Petra? (21:54) Ja, ik kom uit een Italiaanse circusfamilie. (21:57) Nou zijn dat wel achterneven en dergelijke hoor.
(21:59) Maar mijn opa is inderdaad op die manier richting Nederland gekomen. (22:02) En wat neem je daarvan mee in Noordorp? (22:06) Balanceren. (22:07) Dat is ook nog echt een goeie.
Super. (22:11) En jij hebt een hart voor Ierland, Erik. (22:14) Ik ga weer over een week.
(22:15) Wat kunnen we daarvan meenemen? (22:17) Nou, wat Ieren zijn. (22:18) Bij Ierland sta je nooit bij een bushalte zonder dat iemand een vreemde een praatje met je maakt. (22:24) Er is altijd een verhaal.
(22:26) Er is altijd iets wat verder gaat dan het aardse bestaan, bij wijze van spreken. (22:31) Er zijn altijd de magische, mythische verhalen die rondhangen en die nog steeds effect hebben. (22:36) Er worden nog steeds velden niet bewerkt omdat daar elfen zouden wonen, bij wijze van spreken.
(22:40) Het geloof in dat er meer is en dat er meer is wat ons bindt en dat vertellen. (22:45) Ik denk dat dat, ja, dat is dat zingen. Het zit in mijn bloed.
(22:48) Dat is wat ik ben. Ik ben daar thuis. Daar ben ik thuis.
Dus daar kom ik thuis. (22:52) En in de bibliotheek. (22:53) En in de bibliotheek.
(22:54) Dankjewel. (22:55) Ja, ook bedankt namens mij. (22:57) En jullie bedankt voor het luisteren en graag tot de volgende aflevering.
(23:01) Daarin gaan we het hebben over ontbubbeling. Hoe doe je dat? (23:05) Nou, wij doen dat met Melissa de Vries. (23:07) Ze is programmamaker bij Bibliotheek Amsterdam en met een gast van buiten de bibliotheek die haar inspireert.
Aflevering 3 – Binnen de branche & buiten de branche
Ontbubbeling hoe doe je dat? In deze aflevering spreken we met Meliza de Vries, programmamaker cultuur en maatschappij bij bibliotheek Amstelland en Reza Kartosen-Wong, schrijver, media- en cultuurwetenschapper en docent media en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam.
(0:00) Ik zie echt hele mooie dingen gebeuren nu. (0:03) Er is steeds meer ruimte voor verhalen en personages… (0:10) die voorheen geen ruimte kregen in films, tv-series en boeken. (0:16) Steeds meer mensen stappen uit hun bubbels en wandelen die van een ander binnen.
(0:20) Steeds meer ikken beseffen dat we een samenleving zijn… (0:23) waarin we ons handelen niet los kunnen zien van een groter geheel. (0:27) We leven met elkaar. (0:28) En wat ik doe heeft invloed op de gemeenschap, op hoe de wereld eruitziet.
(0:33) Tijdens Bibliotheekplaza 2024 kijken we samen hoe we verder komen. (0:39) Als wij zien we meer, weten we meer en kunnen we meer kansen creëren en benutten. (0:47) Welkom bij de podcastserie Bibliotheekplaza.
(0:50) Ik en jij komen verder als wij. (0:53) Mijn naam is Marijke van Pelt, adviseur educatie bij Probiblio… (0:56) en nu de host en gesprekssnijder. (0:58) En ik ben Karen Bertrams, adviseur collectie en programmering, nu co-host.
(1:03) En ik ga de gasten interviewen aan tafel. (1:05) We gaan het hebben over ik en jij komen verder als wij. (1:09) En dat kan op allerlei manieren.
(1:10) In de eerste aflevering hebben we het gehad over hoe jong en oud samen verder komen. (1:15) In de tweede aflevering lag de focus op global en local… (1:19) en zoemden we in van het wereldtoneel naar het dorpsplein. (1:22) Als je die nog niet geluisterd hebt, doe dat dan alsnog nog, zou ik zeggen.
(1:26) En in deze laatste aflevering gaan we in gesprek over de vraag ontbubbeling. (1:32) Hoe doe je dat? (1:33) Hoe komen ik en jij samen verder als zijnde werkend in de bibliotheek… (1:37) en werkend buiten de bibliotheekbranche? (1:40) En dat doen we samen met Melissa de Vries. (1:43) Jij bent woordkunstenaar, programmamaker cultuur en maatschappij… (1:47) bij Bibliotheek Amsterdam, waar we nu ook zijn.
(1:49) Welkom. Dank je wel. (1:50) Fijn dat we hier mogen zijn.
(1:55) En we zagen al heel mooi de Black Barbie collectie. (1:59) Van Milo Freeman. (2:00) Ja, zo blij mee.
(2:02) Leuk. (2:03) En Reza Kartosen-Wong. (2:06) Heel fijn dat jij er ook bent.
(2:08) Je hebt de achternaam van je vrouw, vertelde je net. (2:10) Ja, ook. En zij heeft mijn achternaam.
(2:13) Heerlijk delen. (2:14) Jij bent docent media en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam… (2:18) en ook schrijver. (2:19) En ook spreker op Bibliotheekplaza.
(2:22) Ja, laten we beginnen. (2:23) Meliza, we beginnen met jou. (2:25) Waar stond je wieg? (2:27) Waar stond mijn wieg? (2:27) Mijn wieg stond in Sri Lanka, in Ratnapura.
(2:33) Daar ben ik geboren. (2:37) En opgegroeid in Friesland. (2:39) Na drie maanden door mijn Nederlandse ouders geadopteerd… (2:43) en toen in Friesland opgegroeid.
(2:46) Ik heb een hele fijne jeugd gehad. (2:48) Friesland heeft voor mij een heel warm gevoel. (2:53) En we zaten ook in een straat waar heel veel mensen… (2:58) met een Aziatische achtergrond ook geadopteerd waren.
(3:01) Dus ik had heel veel mensen, als je dan ook een referentiekade hebt… (3:06) ja, heel veel mensen om me heen. (3:08) Friessprekend, maar wel met Aziatische cultuur. (3:11) Dat klinkt wel heel speciaal.
(3:13) Ja, het was een hele speciale straat. (3:15) Dat was gewoon echt heel fijn. (3:17) In Sri Lanka, India, Indonesië.
(3:20) En we speelden veel met elkaar. (3:24) En nog steeds met mijn pa hebben we contact. (3:26) Dus dat is leuk.
(3:30) Ja, ik ben daar opgegroeid. (3:32) Wanneer ben ik weggegaan? (3:33) Toen ik achttien was, dus ongeveer twintig jaar geleden. (3:35) Oké.
(3:36) En, we gaan naar jou Reza, (3:38) Waar stond jouw wieg? (3:40) In Amsterdam. (3:41) Ik ben in het VU-ziekenhuis geboren. (3:45) En ik heb een paar maanden in Amsterdam-Noord gewoond.
(3:49) Daar woonden mijn ouders in, bij mijn opa en oma. (3:53) En na een paar maanden zijn we verhuisd naar Amstelveen. (3:55) En daar stond mijn wieg de jaren daarna.
(4:01) En daar woon je nu nog steeds? (4:02) Nee, ik woon nu weer in Amsterdam. (4:05) Amsterdam, ja, dat is voor mij eigenlijk de enige grote stad in Nederland. (4:11) En ik heb een grote stad nodig voor inspiratie, eigenlijk, voor het werk dat ik doe.
(4:19) Ik heb een hele fijne tijd gehad, hoor, hier in Amstelveen. (4:22) Maar ja, ik haal heel veel inspiratie uit de wijk waarin ik woon, Bos en Lommer. (4:29) Bolo.
(4:30) Ja, en uit de Baarsjes waar de school van mijn kinderen staat. (4:35) Wat is dat? (4:36) Do, wat zeg je? (4:37) Bolo. (4:38) Bos en Lommer.
(4:39) In Damsko. (4:39) Ja, precies. (4:43) Maar Meliza, waarom wilde je Reza heel graag als gast hebben? (4:48) Reza, ik kende zijn boeken, of boek, destijds nog.
(4:53) Waar is mijn noedelsoep? (4:55) En dat is een van mijn lievelingsboeken van Levijn, mijn zoontje. (5:00) En The Sparkling Eyes, dat is een project dat wij hebben gedaan met PAC. (5:05) En dat gaat over representatie van de Aziatische culturen.
(5:10) Daar was Reza ook uitgenodigd om voor te lezen. (5:14) Maar ik volg hem ook op Instagram. (5:16) Ik vind het gewoon heel inspirerend wat hij deelt over allerlei facetten.
(5:20) Wat het gaat om diversiteit. (5:23) En ook hoe hij dat vertaalt in deze prachtige prentenboeken. (5:28) Ja, want er zijn er inmiddels drie.
(5:30) We hebben ook nog Gebakken Rijst met van alles en nog wat. (5:35) En net vers van de pers, Heb schaafijs nodig!!! (5:39) Met drie uitroeptekens.
(5:41) En als je wil weten waarom je schaafijs nodig hebt, moet je het boek natuurlijk lezen. (5:45) Want, Reza? (5:47) Ja, dat is ons nieuwe boek. (5:50) Ik schrijf de prentenboeken samen met mijn vrouw, Chee-Han.
(5:55) En Heb schaafijs nodig gaat over onze jongste zoon Indra. (5:59) Dat is een boefje. (6:01) En hij wil indruk maken op zijn matties.
(6:07) En hij heeft een geheimzinnig rood flesje meegenomen. (6:10) En tegen alle waarschuwingen in, laat hij een druppeltje sambal uit dat flesje op zijn tong vallen. (6:15) Want hij wil natuurlijk een beetje tof doen.
(6:17) Ja, en dan gaat het mis. (6:18) En wat heb je nodig om een mond die in vuur staat te blussen? (6:23) Uiteindelijk komen ze erachter dat het schaafijs is. (6:25) Aha.
(6:27) Mooi, leuk. Gefeliciteerd dat het er nu is. (6:31) Dankjewel, dankjewel.
(6:32) Maar even terug naar Waar is mijn noedelsoep? (6:37) Meliza, jouw zoontje vond dat ook een heel mooi boek, hè? (6:39) Dat was je ook aan het vertellen. (6:41) Ik merkte gewoon heel erg aan hem dat hij zich in Sam-Ming herkende. (6:47) En zei, kijk, daar lijk ik op.
(6:49) En ja, dat is wel iets wat mij gewoon raakt. (6:53) Want ik heb dat zelf niet gehad met boeken, met Barbies. (6:59) Dat waren veelal witte personages.
(7:03) Maar je merkt gewoon van, als je inderdaad jezelf terugziet, (7:08) niet alleen in, maar gewoon in meerdere contexten. (7:12) En dan kun je daaraan refereren en dan voel je gewoon één met de ander. (7:18) En dat is wel iets wat, ja, hij wordt heel blij van alle boeken.
(7:22) Maar ik merk gewoon wat het met hem doet. (7:25) En we hebben wel meerdere boeken met… (7:27) Ja, ik let er gewoon natuurlijk ook heel erg op. (7:29) En niet alleen maar op kleur, maar ook op queer.
(7:31) Dus hij heeft wel een breed spectrum aan onderwerpen, hoop ik, (7:37) dat ik hem dat via prentenboeken al kan meegeven. (7:41) Dit doet mij wel heel veel. (7:45) We horen dit vaker en elke keer doet het mij heel veel.
(7:50) En mijn vrouw ook, omdat het verhaal dat jij net vertelde, (7:53) dat is ook ons verhaal. (7:55) Toen wij opgroeiden, mijn vrouw en ik, (7:57) toen hadden wij ook geen kinderboeken, tv-series of films (8:01) met personages waarin we ons zelf herkenden. (8:04) En dat heeft negatieve consequenties gehad voor ons.
(8:10) Wat voor negatieve consequenties? (8:11) Nou, bijvoorbeeld, als je jezelf niet terugziet, (8:15) of alleen op negatieve wijze terugziet in films, tv-series (8:21) en andere media en cultuur, (8:23) dan kan dat ertoe leiden dat je het gevoel hebt (8:26) dat je er niet toe doet, dat je er niet bij hoort, (8:28) of dat je minder bent dan de ander. (8:31) Dat je, bijvoorbeeld in mijn geval, (8:34) dat je je soms afvraagt of je wel een echte Nederlander bent, (8:39) of je hier wel thuishoort. (8:40) Whatever that may be, natuurlijk ook.
(8:42) Precies, oké, dat zeker. (8:45) Dat is dan ook nog een issue, natuurlijk. (8:48) En het kan ertoe leiden dat je jezelf als minder ziet, (8:59) dat je jezelf veracht, dat je de achtergrond, (9:03) je eigen culturele achtergrond, (9:04) dat je de cultuur van je ouders veracht.
(9:08) In mijn geval, ik heb daar ooit een essay over geschreven (9:11) voor trouw, in mijn geval bijvoorbeeld. (9:12) Ik heb wel momenten gehad waarop ik wilde dat ik wit was. (9:20) Ik heb onder de douche gestaan als achtjarige jongen (9:23) en geprobeerd om mijn huid schoon te maken.
(9:26) Dus aangenaam had ik zeker schoon. (9:29) Dat zijn momenten die geen enkel kind toewenst. (9:36) Dus het doet mij elke keer weer iets (9:38) als iemand mij vertelt dat hun kind zich herkent (9:44) in een van onze personages.
(9:45) Dat is precies wat wij ook hopen. (9:49) Omdat wij dat zelf niet hebben gehad. (9:51) Wij hopen dat andere kinderen niet meer hoeven meemaken (9:54) wat wij hebben meegemaakt.
(9:57) Want op zich gaat het best aan de goede kant op. (10:00) Want Melissa, jij vertelde net over jouw zoontje. (10:03) Eigenlijk een andersom verhaal hierover.
(10:05) Ja, wij waren op een feest waar veel mensen waren (10:09) met een queer achtergrond. (10:14) Mijn zoontje zat daar en die vraagt gewoon aan een vriendin (10:19) waar is je vriendin? (10:21) Dus wij moesten inderdaad uitleggen dat een vrouw (10:25) ook met een man kan hebben. (10:26) Daarna zat hij even meer tegen zichzelf te spreken (10:30) en over zijn arm te wrijven.
(10:32) Ik ben net zo donker bijna als mama. (10:35) Dat vind ik mooi. (10:38) Maar toen draaide hij zijn armpje om en die kant is wat witter.
(10:41) Toen zei hij, hier ben ik nog helemaal wit. (10:43) Toen zei ik, dat is toch ook mooi? (10:45) Toen zei hij, nee dat is saai. (10:48) Toen zei ik, maar papa is ook wit.
(10:50) Papa is ook saai. (10:52) Dus ik zat daar heel erg mee te worstelen. (10:56) Want dat was weer de andere kant op, dacht ik.
(10:59) Een soort van balans. (11:00) En toen zei die vriendin van ons, die ook lerares is, (11:05) ach joh, hij denkt dat de hele wereld queer is (11:08) en hij is blij met zijn kleur. (11:09) Ik zou het lekker zo laten, zolang het kan.
(11:12) Wel mooi dat jouw zoontje Lefijn dat dan zo ervaart. (11:16) En Reza, jij vertelt al net ook best wel (11:21) een geëmotioneerd verhaal, vind ik eigenlijk. (11:23) Want het raakt mij ook over dat je onder de douche staat (11:26) en je huid wilde wassen als kind.
(11:29) En het is heel fijn om te horen dat de boeken die je nu schrijft (11:32) met je vrouw, bijvoorbeeld het zoontje van Melissa, (11:35) inspireren en hem ook heel vrij doen voelen. (11:39) Dat heeft natuurlijk ook met jullie opvoeding te maken, Melissa. (11:42) Maar niet alleen met de boeken.
(11:46) Maar ik vind het ook heel verdrietig om dat te horen. (11:49) Vanuit jou. (11:51) En dat is wel wat jullie ook in jullie prentenboeken laten zien.
(11:56) Eigenlijk die representatie van verschillende culturen. (12:01) En daarmee probeer je dus een verschil te maken. (12:04) Probeer je kinderen zoals Lefijn die vrijheid (12:08) of eigenlijk een soort spiegel en een raam te tonen.
(12:12) Dat ze zichzelf zien, maar ook dat bestaansrecht (12:15) waar je het over hebt wat zo belangrijk is (12:17) dat je dat voelt onder je voeten in deze wereld. (12:21) Tenminste, verwoord ik dat zo goed? (12:22) Dat is een van de drijfveren voor mijn vrouw en mij (12:29) om deze boeken te maken. (12:30) Dat we op onze wijze wilden bijdragen (12:34) aan meer en betere representatie van de kinderen (12:39) die nu nog niet voldoende te zien zijn (12:43) in televisieseries, boeken, et cetera.
(12:47) En zo is dus Waar is mijn noedelsoep ook te vinden (12:51) in printenboekeninalletalen.nl (12:53) in heel veel verschillende talen. (12:55) Zal ik ze gewoon eens even laten horen? (12:57) Even wat voor een soort taal? (12:58) Ja, leuk. (13:00) Ik heb hem aan een paar gehoord namelijk.
(13:05) Elke ochtend gaat Simming heel blij naar school. (13:08) Hij houdt er heel veel van om te leren. (13:11) Zowel bij zijn kinderen als bij zichzelf.
(13:14) Ja, dat is mijn schoonmoeder die het in het Kantonees vertelt. (13:18) Welke taal is dit? (13:18) Al dat gespeel en leren is heel leuk. (13:22) Maar Sam-Ming krijgt er ook heel veel trek van.
(13:27) Zijn maag rommelt al. (13:29) Lekker begint het medisch koffertje. (13:32) Tijd om te genieten van zijn lunch.
(13:35) Fries? (13:38) Sam-Ming heeft een schoenplaatsje gevonden aan de tafel. (13:41) Nevens in de vrouwt Nikos. (13:43) Cool! (13:44) Nou, daar kom ik bekend voor.
(13:46) Wat is dat voor taal? (13:46) Mijn ouders liggen in Limburg. (13:48) Mijn ouders zijn daar geboren. (13:52) Al dat gespeel en geleer is heel leuk.
(13:55) Maar Sam-ming krijgt er ook heel veel trek van. (13:58) Deze kan ik heel goed verstaan. (14:00) Want ik ben zo Nederlands als het maar kan.
(14:03) Dit is volgens mij jouw vrouw? (14:05) Ja, dat is Chee-Han. (14:06) Leuk. (14:09) Meliza, jij bent in de bibliotheekwereld landelijk best wel beroemd.
(14:14) Berucht? (14:14) Nee, beroemd. (14:15) Om jouw creatieve insteek bij de projecten die jij doet. (14:18) Jij hebt bijvoorbeeld het Ontbubbelbad bedacht.
(14:21) Wat is het? (14:22) Wat is het? (14:23) Het is eigenlijk dat ik wilde. (14:25) Niet per se vanuit bubbels denkend. (14:28) Maar wel laten we eens kijken wat het doet als we kleine facetten met elkaar delen in het Ontbubbelbad.
(14:34) Het is een knaloranje zwembad. (14:37) En ik ben ermee naar een seniorenfestival gegaan. (14:41) En ik ben ermee hier in de Bieb gaan zitten.
(14:43) En beneden ook in de jeugdgroep met kinderen. (14:47) Ik heb verschillende activiteiten erin gedaan. (14:50) En eigenlijk is het het delen van perspectieven.
(14:54) Ik heb papieren ballen. (14:55) Daar kun je een briefje in doen. (14:57) Iedereen schreef de plek van zijn wieg erop.
(15:01) En daarna pakte iedereen een wieg eruit. (15:03) En ik had hele speeltjes schrijfopdrachten. (15:06) Waarbij ze dus gingen schrijven.
(15:08) Ook kaarten moesten pakken met afbeeldingen. (15:11) Om die wereld te scheppen waar ze zelf niet zijn geboren. (15:16) Maar hoe dat zou zijn.
(15:18) En dat was best wel ontroerend met de ouderen ook. (15:23) Maar ook met de jongeren vond ik dat heel erg rakend. (15:27) Iemand zei ik weet niet echt zo goed hoe ik hierover moet schrijven.
(15:30) Want dan wordt het heel… (15:32) Zij had mijn geboorteplek. (15:34) En ze wilde niet in palmbomen en kokosnoten schrijven. (15:39) Ik vind dat ook zo’n stereotype dat ik dan schrijf.
(15:43) Er gebeurde gewoon heel veel in dat ontbubbelbad. (15:46) We zitten er ook niet in, we zitten er omheen. (15:49) Maar het is gewoon… (15:51) Met elkaar perspectieven delen op een heel lokaal niveau.
(15:57) Reza, als je dit hoort… (15:59) Was jij ervan bewust dat bibliotheken zulke soort wilde dingen doen? (16:03) Ik weet dat bibliotheken in Amsterdam… (16:07) Waar wij geregeld langzaam met onze kinderen… (16:11) Dat die hele leuke en wilde activiteiten organiseren. (16:16) Dus daar was ik van op de hoogte. (16:19) Alleen ik kende het ontbubbelbad bijvoorbeeld niet.
(16:22) Dat vind ik zo’n heel tof idee. (16:25) Het begint al bij de naam. (16:27) Ik vond het zo tof toen ik het las.
(16:31) Ik wil eigenlijk even overgaan naar wat jullie eigenlijk drijft. (16:34) Om dingen te bereiken die je heel belangrijk vindt. (16:37) Reza, wat is dat voor jou? (16:39) Mijn kinderen.
(16:40) Ik wil graag dat mijn kinderen in een wereld opgroeien. (16:45) In een samenleving opgroeien die beter is dan de samenleving waarin ik ben opgegroeid. (16:51) Zeker als het gaat om representatie.
(16:54) Dus als ik naar mijn kinderen kijk en luister… (16:57) Dan denk ik, voor jullie wil ik graag deze boeken schrijven. (17:03) En wat schiet dan het meest op als je denkt… (17:06) In een periode over tien jaar bijvoorbeeld. (17:09) Wat denk je dat er dan veranderd is? (17:10) Want je vertelde net even voordat we begonnen met de podcast over jouw studenten.
(17:14) En hoe dat al in de twintig jaar dat jij lesgeeft veranderd is. (17:18) Ik denk en ik hoop dat over tien jaar… (17:21) Als ik dan kijk naar mijn kinderen en hun generatie. (17:28) Dat representatie in media en cultuur… (17:31) Niet meer zo’n issue is.
(17:33) Ik zie echt hele mooie dingen gebeuren nu. (17:37) Er is steeds meer ruimte voor de verhalen en personages… (17:43) Die voorheen geen ruimte kregen in films, tv-series en boeken. (17:49) Daar is steeds meer ruimte voor.
(17:51) Ik verwacht en ik hoop dat dat alleen maar zal toenemen. (17:54) En dat dat dus betekent dat de kinderen van Melissa en van mij… (18:00) En van mij. (18:01) En van jou.
(18:02) Ja, ook natuurlijk. (18:05) Alle kinderen. (18:07) Nee, maar dat die in ieder geval niet meer zoals wij vroeger… (18:12) Komen te zitten met het probleem dat ze zich uitgesloten voelen.
(18:16) Omdat ze zichzelf niet terugzien in al die media en cultuur. (18:21) Dus ja, daar ben ik wel hoopvol over. (18:24) En jij Meliza?(18:27) Ik wil eigenlijk een zachtere samenleving.
(18:31) Sinds ik moeder ben geworden is dat alleen nog maar sterker geworden. (18:35) Dat ik dus een plek wil creëren waar je alles kunt zijn wat je bent. (18:41) Dat je daarmee thuis kan komen.
(18:43) En dat je daar weer mee kan vertrekken. (18:45) Dat wil ik voor mijn kind, maar dat wil ik ook voor de anderen. (18:47) En dat wil ik ook voor mezelf.
(18:50) Daar heb je ook een mooi gedicht over geschreven. (18:53) Ja. (18:55) Zou je dat willen voordragen? (18:56) Ja, die heb ik bij me.
(18:58) En die had ik voor Levijn geschreven. (19:01) Maar ik kreeg daar veel reacties op. (19:05) Van verschillende mensen met verschillende achtergronden.
(19:10) Het heet Voor als je laag vliegt. (19:13) Oké. (19:14) Voor als je laag vliegt.
(19:17) Wees geen land mijn kind. (19:19) Vouw papegaaien van pagina’s uit de Bosatlas. (19:22) Voordat men continenten aanwijst waar je zou wonen.
(19:27) En wees geen stad. (19:28) Je draagt geen stenen onder je huid. (19:30) Geen vastgevroren fietsen in de sloot.
(19:34) Word wijzer dan ik. (19:35) Absorbeer de wereld, straten, huizen. (19:38) Kom er thuis.
(19:40) Verlaat ze zonder mee te dragen. (19:43) Wees matig met veronderstellen. (19:45) Halveer een oordeel of spreek zacht.
(19:48) Wees ervaren met massief woordgebruik van de ander. (19:51) Een kleine opstand in je borstkas. (19:54) Lees encyclopedieën van je opa.
(19:56) Wacht halverwege het alfabet. (19:59) Leer over de olifant. (20:01) Hoe ze vogels volgen om bij het water te komen in de woestijn.
(20:05) Hou vast aan een dikke huid. (20:07) Aan voorouders uit Afrika en Azië. (20:11) Wees meer dan je paspoort.
(20:14) Landen. (20:14) Kleuren. (20:16) Verfijnder dan dat.
(20:17) Vrijer dan dat. (20:18) Niet te beschrijven door iemand anders dan jij. (20:22) Reza.
(20:25) Ja, mooi. (20:27) Ja, dat idee dat je je kind meegeeft. (20:31) Dat hij zich niet moet laten definiëren door een paspoort, een land, een stad.
(20:38) Ja, dat is een hele belangrijke levensles, denk ik. (20:43) Die ik ook aan mijn kinderen wil meegeven. (20:47) En tegelijkertijd, dat vind ik ook mooi, zeg je wel ook dat ze hun achtergrond moeten zien.
(20:57) Ja, dat zijn eigenlijk twee zaken die wij, mijn vrouw en ik, onze kinderen ook proberen mee te geven. (21:08) Ja, mooi. (21:10) En denk je dat poëzie ook belangrijk is? (21:12) Of allerlei andere vormen van taal? (21:14) Ja, heel belangrijk.
(21:15) Kijk, ik kan het wel vertellen, bijvoorbeeld in een college kan ik mijn studenten vertellen (21:24) dat het belangrijk is om je niet te laten definiëren door een nazistaat, et cetera. (21:32) Maar dit komt binnen. (21:36) Dit raakt je ook op een ander vlak dan alleen het cognitieve.
(21:40) Dus ja, heel belangrijk, poëzie. (21:44) Stel je voor jullie gaan samenwerken, wat zouden jullie kunnen doen? (21:48) Ik zou inderdaad jouw gedichten bijvoorbeeld kunnen gebruiken in mijn college. (21:55) Ja, in colleges, in de vakken die gaan over identiteit en representatie.
(22:02) Ja, dan zou dit natuurlijk perfect op aansluiten. (22:06) Dat zou een begin kunnen zijn. (22:10) Misschien ligt Reza binnenkort wel in een ontbubbelbad in de bakfiets (22:15) en dan gaan we gewoon de wijk in, het schaafhuis.
(22:18) Op dinsdag is hier altijd het schaafhuis. (22:21) Oh, oké. (22:23) Dus ik ben hier de komende dinsdagen.
(22:26) Dinsdag is hij er en dan gaan wij samenwerken in het ontbubbelbad. (22:30) Wat leuk, nee, tof. (22:31) Wat voor schaafhuis, daar ben ik meteen benieuwd.
(22:33) Ik hoor iedereen gember bestellen, is dat iets? (22:36) Oké, maar is dat dan Surinaamse schaafhuis? (22:40) Oké, ja, tof. (22:41) Ik zit even te denken, Melissa. (22:44) Je hebt nog een ander gedicht.
(22:47) Zou je dat ook willen voorlezen? (22:49) Van Neeltje Mariamine. (22:50) Nou, hier is mijn poëtische aanraking begonnen. (22:54) Mijn vader, we woonden op de Leppa in Drachten (22:59) en we hadden een huis met 6.000 boeken.
(23:04) En als de bibliotheek het boek niet had, (23:05) dan kwamen mensen bij mijn vader. (23:09) En dat is niet ten nadele van Smallingeland Bibliotheek, (23:12) maar, rectificatie. (23:13) Maar ja, dan kwamen ze bij ons.
(23:15) Dus mijn vader had ook zo’n kaartenbakje met (23:18) Flevo 3 heeft dit boek geleend en draait 4. (23:23) Maar goed, hij had het op alfabetische volgende (23:26) en dat was altijd een ding. (23:27) En ik lag nooit op de bank. (23:30) Ik lag altijd op de rugleuning als meisje.
(23:32) En ik zag daar een dun boekje. (23:35) En ik zei tegen mijn vader, oh, wat is dit? (23:37) En toen zei mijn vader, dat is poëzie. (23:40) Dat zijn korte verhaaltjes.
(23:41) En dat klonk heel fijn als een tienjarige. (23:44) En toen pakte ik dat dus. (23:45) En dat was van Neeltje Mariamine.
(23:48) En dat raakte mij heel erg omdat ik zelf (23:52) met mijn adoptieachtergrond raakte met het gedicht. (23:56) Maar ik merkte dus ook toen ik op stap ging (23:58) met mijn typemachine en gedichten ging schrijven (24:02) vanuit de bibliotheek voor mensen die langskwamen. (24:05) Had ik steeds dat gedicht kwam in mij op.
(24:10) Dus ik zal het gedicht voordragen. (24:13) Mijn moeder is mijn naam vergeten. (24:15) Mijn kind weet nog niet hoe ik heet.
(24:19) Hoe moet ik mijn geborgen weten? (24:22) Noem mij, bevestig mijn bestaan. (24:25) Laat mijn naam zijn als een keten. (24:28) Noem mij, noem mij, spreek mij aan.
(24:30) O, noem mij bij mijn diepste naam. (24:34) Voor wie ik liefheb, wil ik heten. (24:38) Ja, prachtig.
(24:39) Want het is wel heel oud eigenlijk. (24:42) Het is een klassieker. (24:43) Niet voor niks.
(24:45) Het maakte echt niet uit wie ik voor me had. (24:48) Wit, zwart, queer. (24:50) Maar ja, ik had constant dat het door me heen ging.
(24:55) Naar aanleiding van jouw verhaal. (24:57) Ik wil eigenlijk jouw bestaan bevestigen. (25:00) Je mag er zijn.
(25:02) Ja, dus dit soort inspiratiebronnen zijn van zo’n wezenlijk belang. (25:06) En wat moet dat voor jou zijn? (25:08) Behalve je kinderen natuurlijk. (25:11) Ja, mijn ouders zijn een hele grote inspiratiebron (25:15) als het gaat om je inleven in een ander (25:21) en over religieuze, etnische, culturele grenzen heen stappen.
(25:29) Mijn moeder is van Indo-Europese en Indiaanse afkomst. (25:36) En ze is katholiek. (25:40) Ze is in India geboren, maar is in Indonesië opgegroeid (25:44) en kwam daar uit de hogere middenklasse.
(25:49) En mijn vader, die is Indonesisch, moslim (25:55) en die komt uit de arbeidersklasse. (25:58) Dus mijn vader en mijn moeder komen uit verschillende bubbels. (26:04) Maar ze hebben altijd elkaars verschillen erkend, gezien (26:15) en die ook meegenomen in onze opvoeding.
(26:21) En om daar een voorbeeld van te geven, (26:23) als mijn moeder naar de kerk gaat voor kerst of voor paas (26:30) en dan gaat mijn vader gewoon mee, als moslim. (26:36) Ik herinner me ook, (26:38) degene die zich altijd het meest inzette voor het kerstfeest, (26:43) dus de kerstboom opzetten en het koken voor kerstfeest, (26:49) dat was mijn vader. (26:52) Als mijn vader aan de ramadan meedoet, (26:55) dan doet mijn moeder met hem mee voor de ramadan.
(26:58) En wij zijn thuis ook opgegroeid met het idee (27:02) dat die beide religies naast elkaar kunnen bestaan, (27:08) met elkaar samen ook iets nieuws kunnen vormen. (27:13) En ik weet ook nog, op het nachtkastje van mijn ouders, (27:17) de bijbel en de koran lagen vredig naast elkaar. (27:23) Dus in die zin zijn mijn ouders eigenlijk een hele grote (27:27) inspiratiebron voor mijn werk ook.
(27:29) Niet alleen voor de kinderboeken die ik schrijf, (27:31) maar ook voor mijn wetenschappelijke werk. (27:33) Ik heb promotieonderzoek gedaan naar jonge Aziatische-Nederlanders (27:38) en hun gebruik van populaire cultuur, (27:41) zoals televisie, popmuziek en film. (27:45) En hoe zij die populaire cultuur gebruiken (27:48) om samen een nieuwe culturele identiteit te vormen, (27:54) die hun afzonderlijke identiteiten overkoepelt.
(28:00) Daarvoor waren mijn ouders ook eigenlijk een inspiratie. (28:04) Want waar mijn onderzoek eigenlijk over gaat, (28:07) is over hoe mensen van verschillende culturele en etnische achtergronden, (28:12) in dit geval Chinees, Indonesisch, Filipijns, Thais, (28:17) hoe die samen een nieuwe overkoepelende identiteit creëren (28:22) en hoe die dus eigenlijk elkaars verschillen erkennen en zien, (28:26) maar ook zeggen van ja, we zijn samen meer. (28:30) En zij creëren dus samen wat in de wetenschap (28:34) een community in difference heet, een gemeenschap in verscheidenheid.
(28:38) Dat creëren zij. (28:39) En toen ik bezig was met mijn onderzoek, (28:41) dacht ik ja, die gemeenschap in verscheidenheid, (28:43) daarin ben ik opgegroeid, hier in Amstelveen, in mijn huis. (28:47) Dus in die zin, ja, mijn ouders zijn gewoon mijn grote inspiratiebron (28:51) als het om dat aspect gaat, als het om dat punt gaat, (28:54) het creëren van een gemeenschap in verscheidenheid.
(28:58) Mooi, een gemeenschap creëren in verscheidenheid. (29:02) Ja, we zijn ook een beetje aan het einde gekomen van dit gesprek (29:05) en ik wil kijken met jullie of we wat woorden kunnen verzamelen (29:09) die het hoe komen ik en jij samen als wij kunnen vertegenwoordigen. (29:16) Nou, gemeenschap in verscheidenheid is volgens mij een hele mooie die ik gehoord heb.
(29:22) Ook het samen nieuwe dingen durven te creëren, (29:27) waarbij we wel de verschillen zien van elkaar. (29:29) Daar had jij het ook over, Reza. (29:31) Wat ik bij jullie allebei hoor is ook kijk door de ogen van een kind.
(29:37) Ja, goeie, ja. (29:38) Maar ontbubbelen, hoe doen we dat verder nog? (29:41) Zijn er nog andere belangrijke woorden die jullie kunnen toevoegen? (29:47) Voor mij is nieuwsgierigheid. (29:50) Gewoon echt nieuwsgierig blijven en ik leer mezelf ook telkens weer (29:57) dat ik maar een heel klein beetje van het verhaal ken, dat ik ook maar een perspectief heb en dat ik dus echt heel erg nieuwsgierig ben naar het verhaal van de ander.
Wat ik ook merk in mijn werk als docent is dat het heel belangrijk is om open te staan voor nieuwe perspectieven en daarmee dus ook openstaan voor kritiek op je eigen onbewuste of vastgeroeste ideeen of hoe de wereld in elkaar steekt.
Media, wijzelf, als spiegels en als ramen in de wereld, zoiets? Ja, ja. Ja. Is het dan nu tijd voor noedelsoep of? Of schaafijs? Of gebakken rijst met van alles?
En zachtheid, laten we die ook meenemen om onze bubbels te penetreren met zachtheid. Nou heel erg bedankt voor jullie openheid en mooie tips en gezichten Reza en Meliza, en jullie bedankt voor het luisteren!