Probiblio's Marketingdag - AI: eng of buitenkans?

Neemt technologie ons werk over, of zit dat toch wat genuanceerder? Daarover spraken Frank-Jan van Lunteren en Laura Bouman van het medialab SETUP. Deze organisatie bestudeert hoe technologie zich verhoudt tot de samenleving en hoe het effect heeft op ons dagelijks leven.

Paniek om de hype

AI lijkt steeds belangrijker te worden. In ons leven, maar ook in ons werk. AI lijkt ongrijpbaar: wie zijn de makers, hoe werkt het precies, wat kun je ermee? SETUP bedaart onze paniek. Want herinner jij je nog de metaverse? Het ‘nieuwe internet’, zoals werd gezegd? Ook dat verdwijnt met der tijd naar de achtergrond. Zoals met elke hype gebeurt. Maar, zeggen de sprekers, we moeten er wel over blijven nadenken. Frank-Jan: “Er wordt gezegd dat AI de menselijke intelligentie kan overstijgen, maar AI wordt gevoed door de mens. AI kun je zien als computersystemen die zelfstandig taken uitvoeren. Het is goed in het herkennen van patronen, maar wel op basis van wat het krijgt toegeschoven. Er is een heleboel onzichtbare arbeid achter AI: menselijke arbeid. Heel veel mensen zijn dagelijks bezig om AI te trainen en te voorzien van data. De mens staat centraal en zorgt ervoor dat AI begrijpt wat er moet gebeuren. Dat betekent ook dat AI altijd achterloopt op de werkelijkheid en dat eventuele vooroordelen die mensen hebben, ook in AI zitten.”

Verschuiven van het probleem

Maar Frank-Jan begrijpt heel goed dat we het gevoel hebben dat AI ‘ons overkomt’ en dat we de boot missen als we er niets mee doen. Om dit gevoel van ons af te schudden, laten hij en Laura de aanwezigen een opdracht uitvoeren, waarbij ze een probleem moeten schetsen waarvoor technologie een oplossing kan bieden. Vervolgens laat SETUP ons zien dat die oplossingen weer ándere problemen veroorzaken.

Een voorbeeld: je kunt AI vragen om een plaatje te genereren. Maar als je AI één opdracht geeft, kost dat evenveel stroom als één keer volledig je telefoon opladen. Dus je kunt AI vragen het klimaatprobleem op te lossen, dat het zélf gecreëerd heeft

AI is een tool, geen doel

Volgens SETUP is dit niet de goede vraag: ‘Hoe kan de bibliotheek AI inzetten?’ Maar we moeten ons de vraag stellen: ‘Wat willen bereiken en is AI daarvoor de oplossing?’ AI is een tool, geen doel. Welke onderliggende vraag zit er achter een probleem, hoe kunnen we dat oplossen, eventueel met AI – en wat willen we AI dan laten doen en wat niet? Hou ook altijd in de gaten wat het gebruik van AI doet met de efficiëntie, werkplezier en menselijk contact.

“Creatiever en efficiënter”

In deelsessies leerden de aanwezigen vervolgens van Probiblio’s marketeer Maren Temmink en onderzoeker Ingrid Balijon hoe ze data kunnen inzetten om hun marketing te verstevigen, van Sanne Sleutjes van de Noord Oost Brabanste Bibliotheken hoe je inspeelt op de trends van TikTok (en hoe makkelijk dat eigenlijk is) en vertelde Tom van de Wetering van de Hogeschool van de Kunsten alles over de stem van AI: hoe gebruik je text to voice­-tools en wat zijn de gevaren?

Het was een inspirerende dag, waarbij de aanwezigen zich even uit de waan van de dag konden onttrekken om samen met collega’s het gesprek aan te gaan over de hype van AI. Marijn Eijsink van De bblthk, de bibliotheek van Wageningen waarvan ook deelnemers aanwezig waren, zegt: “Alles wat ik vandaag gehoord heb is een eye opener. Ik zie direct al mogelijkheden, bijvoorbeeld om AI samenvattingen te laten maken en om interne communicatie wat leuker te maken met bijvoorbeeld audio.”

En Lise Sloot van bibliotheek Cpunt zegt: “Alles wat ik vandaag gehoord heb, was nieuw voor mij. Ik zie dat AI een mooie tool kan zijn om het werk gemakkelijker te maken en op nieuwe ideeën te komen. Maar we moeten wél goed de balans in de gaten houden: gaan we dit met AI doen of zijn er andere oplossingen met mensen te bedenken? Ik ga het in ieder geval denk ik wel direct gebruiken om creatiever en efficiënter te zijn.”

Marketingdag: boordevol inspiratie

“Op deze eerste Marketingdag hopen we collega’s te inspireren rondom een belangrijk thema en hen met nieuwe ideeën naar huis te laten gaan,” zegt Manager Marketing en Onderzoek Miranda de Jong. “We hebben voor het thema AI gekozen omdat iedereen het gevoel heeft er ‘iets mee te moeten’, maar niet goed weet hoe. We hebben experts uitgenodigd om meer duiding te geven, zodat je praktisch en stapsgewijs met dit thema aan de slag kunt, op een manier die bij past bij bibliotheken.”

Op de hoogte blijven?

Heb jij de Marketingdag gemist maar wil je op de hoogte blijven over marketingnieuws en eventueel een vervolg volgend jaar? Meld je aan voor de Marketing Special.