Terugblik op de Aftrap Basisvaardigheden 2025: Open Huis 

De Zolderkamer: erfgoed en taalleerders – een geweldige combinatie! 

Met een taalgroep of taalmaatje op pad naar het museum of een erfgoed locatie is niet alleen leuk, maar ook heel nuttig. Onze eigen adviseurs Iris Coster en Edo Postma namen de deelnemers mee in de toolkit die Probiblio in samenwerking met Erfgoedhuis Zuid-Holland heeft ontwikkeld.  

Met de toolkit bij de hand, moesten de deelnemers een eigen excursie naar een museum of erfgoedlocatie in hun werkgebied plannen. In kleine groepjes stelden ze hun ideale excursiedag samen: met bussen taalgroepen naar de Keukenhof waar de taalleerders met apps de planten kunnen scannen tot aan wijkwandelingen met de historische vereniging. Van cursisten ‘Klik en Tik’ die digitale collecties leren opzoeken tot taalleerders die hun favoriete kunstwerk presenteerde. Alle ideeën zorgden voor een levendige uitwisseling. 

BplusC: “Deze sessie inspireert me om wat meer verbinding te zoeken met collega’s die zich bezighouden met cultuur, en via die weg in contact te komen met musea.”

Bibliotheek Aan den IJssel: “Een mooie samenwerking tussen bibliotheken en erfgoed. Interessant hoe dit toegepast kan worden op de NT1-doelgroep.”

Het Torentje: een Cirkel van Democratie 

In het Torentje gingen we aan de slag met het thema democratie. Dit deden we onder leiding van Brahim Fattah en Renate van der Kuijl van ProDemos. ProDemos organiseert allerlei educatieve programma’s rondom politiek, democratie en rechtsstaat voor een breed publiek.  

Vandaag gingen we aan de slag met het programma Cirkel van Democratie. In dit programma gaan mensen actief aan de slag met opdrachten over de democratische rechtsstaat en hun eigen mening over politieke onderwerpen. Op deze manier kunnen deelnemers onder begeleiding van ProDemos met elkaar in gesprek gaan over zaken die ook voor hen van belang zijn. 

Bibliotheek AanZet: “Democratie voor iedereen. Erg inspirerend.”

De deelnemers werden ingedeeld in kleine groepjes met elk een eigen opdracht. Eén groepje ging aan de hand van een interactief tafelkleed in gesprek over welke waarden zij het belangrijkst vinden in onze maatschappij. Een ander groepje mocht voor één keer het geld van Nederland verdelen over verschillende posten, zoals zorg en defensie.  

Bibliotheek Velsen: “De tafelkleed sessies. Een hele laagdrempelige en eenvoudige manier van communiceren.”

Naderhand werden de opdrachten besproken met de rest van de groep. We gingen met elkaar in gesprek over de vraag hoe deze activiteiten geïmplementeerd kunnen worden in de bibliotheek. Wil je een Cirkel van Democratie organiseren in jouw bibliotheek? Bekijk het programma op de website van ProDemos. 

De Studeerkamer: wat is jouw digitaal nalatenschap? 

Niemand heeft het erover, maar iedereen heeft het: digitaal nalatenschap. Wat gebeurt er met al jouw foto’s, mails en appjes wanneer je overlijdt? Probiblio-adviseur Aniek van Son en Elja Franken, specialist digitale geletterdheid bij bibliotheek De Groene Venen zette het publiek aan het denken. 

Wat zijn je wensen wanneer je overlijdt en hoe leg je ze vast? Het is geen gezellig onderwerp, maar het wordt wel steeds belangrijker. Wanneer je niets regelt wordt het voor je nabestaanden namelijk een ingewikkeld proces. Zij erven bijvoorbeeld wel je laptop en de inhoud daarvan, maar niet de online accounts die je hebt.  

Aan de hand van een quiz gingen we met elkaar in gesprek en werden persoonlijke ervaringen gedeeld. ‘wat wil je dat er met jouw socialemediaprofielen gebeurt na je overlijden – blijven die bestaan of worden ze verwijderd?’ en ‘als je 1 digitaal document mag kiezen dat hoe dan ook bewaard blijft, welk document is dat dan?’. 

Het was een waardevolle workshop die bij veel mensen de ogen opende en het gevoel aanwakkerde van ‘hier moeten we iets mee’. De deelnemers ontvingen praktische tips, zoals het maken van een overzicht van al je accounts, apparaten en diensten. Geef vervolgens antwoord op de volgende 3 vragen: 

1. Wat moet er met je gegevens gebeuren?
2. Wie gaat dat doen?
3. Hoe mag diegene dat doen? 

Benieuwd naar wat jij achterlaat in de digitale wereld? Vul de checklist in.

De Woonkamer: ruimte voor reflectie en uitwisseling 

Tijdens ‘De Ontwerpfabriek’ werden deelnemers uitgedaagd om te reflecteren op de vraag: welk publiek heb je (nog niet) in huis? Sociaal ontwerper Anne Ligtenberg begeleidde de groep in het beantwoorden van deze vraag. ‘Denk eens terug aan een recente activiteit in je bibliotheek, wie kwam daar op af? En wie heb je gemist, maar had je er wel graag bij gehad?’ 

Aan de hand van een oefening kwamen allerlei inzichten en ideeën naar boven. Er werd gebrainstormd over groepen die dichtbij de mensen staan die al in de bibliotheek te vinden zijn. Zo ontstond het idee van het betrekken van familie en vrienden van deelnemers van het Taalcafé. Ook zouden we meer oog kunnen hebben voor kinderen van ouders uit de NT1-doelgroep die zich in de bibliotheek bevinden. Hebben we hen al genoeg op het oog? 

Na het in kaart brengen van doelgroepen die indirect verbonden zijn met bibliotheekbezoekers werd ingegaan op de vraag hoe je deze groepen kunt bereiken. Waar wonen deze mensen? Waar gaan ze uit eten? En naar welke kapper gaan ze?  

Wil je meer weten over social design? Beluister de podcastaflevering Burgerschap: Social design en de democratische code een plek geven in jouw bibliotheek? 

De Gamekelder: over integreren in een vervreemdende taalomgeving 

Met veel passie en in hoog tempo neemt Declan Mackrodt, coördinator IDO bij de Bibliotheek AanZet, ons mee in de game World of Warcraft. Hij vertelt over alts, DPS en aggro en vraagt het publiek om mee te denken over belangrijke beslissingen aangaande het spel. Het probleem? Niemand begrijpt waar hij het over heeft. 

Na een kwartier ploeteren in frustratie worden we uit ons leiden verlost en licht Declan zijn aanpak toe: mensen laten ervaren hoe het is om te integreren in een taalomgeving die ze niet kennen. Tijdens zijn workshop gebruikt hij expres woorden en afkortingen die onbekend zijn wanneer je nooit de game World of Warcraft hebt gespeeld. Hij doet beroep op interactie en input vanuit het publiek, en vraagt deelnemers om snel te reageren op de – voor hen – onduidelijke vragen.  

Vervolgens werd het verschil tussen Digitale inclusie en Digitaal burgerschap besproken. Welke vaardigheden passen bij Digitale inclusie? En waar ligt de scheidslijn tussen inclusie en burgerschap? Bekijk de uitleg van Bibliotheek AanZet voor meer informatie en passende voorbeelden hieronder. 

Fotogalerij 

Tijdens de Aftrap zijn er foto’s gemaakt door fotograaf Pascal Triebel. Je kunt de foto’s hier bekijken. 

Gedurende de dag vertaalde Danielle Davidson van Huis Van Verbeelding de thema’s, gesprekken en inzichten naar tekeningen. Deze tekening weerspiegelt een overzicht van de dag: