Tips en lessen uit internal branding met 10 bibliotheken
De afgelopen 4 jaar heeft Probiblio ervaring opgedaan met internal branding-trajecten bij 10 verschillende bibliotheken. We doorliepen hier het proces samen met de bibliotheken en Bureau New Growth Strategies, expert op positionering en internal branding van organisaties. We hebben de belangrijkste tips en lessen voor je verzameld.
1. Verschillende interne doelgroepen
Alhoewel het zo lijkt dat alle bibliotheken ongeveer dezelfde functies in huis hebben, is het toch van belang om in iedere situatie stil te staan bij de interne doelgroepen en vooral hoe je daar als bibliotheek mee om gaat. Waar de ene bibliotheek betrokkenheid van de vrijwilligers net zo belangrijk vindt als van de rest, zegt de andere juist het echt een aparte groep te vinden. Ook de kansen en uitdagingen per interne doelgroep benoemen is van belang om uiteindelijk te zorgen dat het wij-gevoel in een bibliotheek meer gaat stromen.
2. Haastige spoed
Als je een merkpositioneringstraject afrondt en er ligt een plan voor internal branding op de plank, lijkt het logisch om dit zo snel mogelijk uit te rollen. Echter kennen we inmiddels meer situaties waar bleek dat geduld loont. Het is belangrijk om de start van internal branding samen te laten vallen met logische andere projecten: start van een nieuwe beleidsperiode, een fusie, het vernieuwen van een Intranet (als belangrijk onderdeel van de internal branding) zijn allemaal zaken waar je je timing en planning op af zou kunnen stemmen.
3. Klein of groot, het maakt niet uit
Het is uiterst belangrijk om te kijken wat past bij je organisatie. Begin je met een ‘big bang’ in de organisatie en diverse grootscheepse acties, of laat je het organisch ontstaan. Er is niet één waarheid, het kan allebei even effectief zijn. Het kan natuurlijk ook een budgettaire afweging zijn om niet alles groots en meeslepend te doen, maar ook dan kunnen we uit ervaring zeggen dat je nog net zoveel effect kunt hebben binnen de organisatie. Uiteindelijk staat of valt het met draagvlak en intrinsieke motivatie en een vliegwiel dat gaat draaien. En dat bereik je door jouw internal branding goed af te stemmen op jouw organisatie. Dat kan groot óf klein.
4. Voorbeeldfunctie
De directeur en het MT hebben een voorbeeldfunctie. Niks werkt beter om alle interne doelgroepen mee te krijgen dan wanneer de directeur en het MT de merkwaarden zelf omarmen en dagelijks actief uitdragen. Een mooi voorbeeld hierbij hoorden we van een directeur die zelf de plakbandjes van het plafond stond af te peuteren zodra haar oog erop viel (merkwaarden daar zijn Verzorgd en Alert).
5. Het is nooit af
Als je dan eenmaal zover bent dat iedereen enthousiast is en meer betrokken, is het belangrijk om dit gevoel vast te houden. Internal branding is nooit af. Het hoeven niet steeds dezelfde mensen te zijn die het aanjagen en nieuwe acties bedenken, geef dat stokje vooral door om de energie hoog te houden. Zorg voor continuïteit.
6. Prachtige voorbeelden
Tijdens het uitrollen van een internal branding-plan is creativiteit belangrijk. Ter inspiratie delen we dit visuele voorbeeld. Amstelland heeft de uitrol van het internal branding-plan zo perfect mogelijk getimed (zie punt 2), zodat medewerkers ook zoveel mogelijk open stonden voor het vergroten van betrokkenheid en het doorleven van de positionering van de bibliotheek.
Het personeel ontving een hiervoor een merkgids en sticky-notes, speciaal ontwikkeld voor het personeel. In de merkgids worden medewerkers uitgedaagd om mee te denken en ideeën te noteren en tegelijkertijd wordt er alles rondom positionering spelenderwijs uitgelegd. Er is enorm veel inspiratie in het boekje te vinden door middel van quotes, puzzels en gedichten, maar ook vragen om je collega beter te leren kennen.
Ook gingen zij met het voltallige personeel op merksafari, om meer gevoel te krijgen bij “wat een merk een merk maakt en wat voor gevoel je erbij krijgt”, om dit vervolgens door te vertalen naar de eigen bibliotheek.
7. Gebruik je ambassadeurs
Waar sommige collega’s enorm veel energie krijgen van merkwaarden en de mogelijkheid om daarmee gedrag en processen te optimaliseren, zien anderen in eerste instantie vooral beren op de weg. Betrek de collega’s die het echt leuk vinden bij het proces en geef ze een actieve rol in het meedenken over en doorvoeren van veranderingen. Hun positieve energie maakt hen de perfecte ambassadeurs om het draagvlak te vergroten.
De sticky-notes zijn er vooral om medewerkers uit te dagen om het waardenkompas aan verschillende dingen te koppelen en te kijken in hoeverre het eigenlijk past bij de bibliotheek of dat er mogelijk nog bijgeschaafd moet worden.
De sticky-notes zijn er vooral om medewerkers uit te dagen om het waardenkompas aan verschillende dingen te koppelen en te kijken in hoeverre het eigenlijk past bij de bibliotheek of dat er mogelijk nog bijgeschaafd moet worden.