Van kennis tot connectie: “De collectiecursus heeft ons teamgevoel versterkt”

Interview Praktijkvoorbeeld Programmering Collectie Publieksservice Strategie en beleid
Gepubliceerd op 02 september 2024

Door Yvette Hazebroek

In samenwerking met Bibliotheek Katwijk

Frontofficemedewerkers zijn de ambassadeurs van je collectie. Hoe hou je hen enthousiast over en goed op de hoogte van de actuele collectie? Probiblio’s collectiespecialisten gaven in Bibliotheek Katwijk de cursus Collectiekennis (jeugd) van de frontoffice. Aleid van Zon, manager publieksdiensten, vertelt wat de cursus hen gebracht heeft. “Naast kennis over de collectie, was het ook heel goed voor het teamgevoel.”

Deze cursus is ontworpen voor – voornamelijk – nieuwe medewerkers van de bibliotheek om hen een grondig begrip te geven van de eigen jeugdcollectie en de verschillende soorten campagnes en genres die de bibliotheek aanbiedt. Tijdens de cursus gaan de deelnemers samen aan de slag met de eigen collectie, delen ze kennis, tips en inspiratie en worden er manieren besproken om deze informatie levendig en relevant te houden binnen het team. De cursus is verspreid over 2 dagen en er zijn 4 richtingen mogelijk: Gericht op de leeftijd 0-12 (jeugd), middelbare scholieren, volwassenen en Train de trainer.

Waarom hadden jullie behoefte om de cursus te volgen?

Aleid: “Een groot deel van het team werkt hier al heel lang, 20 of 30 jaar. Het team Publieksdiensten is dus heel gevarieerd: we hebben bibliothecarissen van de oude stempel met héél veel kennis die binnenkort met pensioen gaan en nieuwe mensen, die vaak uit andere branches komen. We vinden het heel belangrijk dat de kennis op peil blijft. De oude garde maakt zich daar best wel zorgen om: Hoe gaat dat nou straks, als wij allemaal weg zijn? En ik vond het ook heel leuk om dit met het team te doen, 15 van de 25 hebben meegedaan. Ook collega’s die al heel ervaren zijn, vonden het heel leuk om mee te doen, om elkaar te inspireren en van elkaar en de specialisten van Probiblio te leren.”

Wat maakt de cursus zo leuk?

Aleid: “Ik vond het een hele fijne combinatie van theorie en praktijk. Aan de hand van thema’s moesten we in koppels bijpassende kinderboeken zoeken. De geleerde stof was vrij snel toepasbaar en heel gericht op onze bibliotheek en ons aanbod. Het was leuk om van elkaar te zien hoe we het aanpakten. Wat nou als er een jongen komt met deze vraag, hoe ga je dan te werk? Iemand die er minder van weet, handelt zo’n vraag sneller af. Terwijl als je veel kennis hebt, ga je er dieper op in. De een neemt alle tijd van de wereld en een ander vindt dat lastiger. Het is ook leuk om van collega’s te zien waar hun voorkeur naar uitgaat, naar wat voor type boek. Ik hou bijvoorbeeld van informatieve boeken. Maar nu weet ik dat een andere collega juist van science fiction houdt. En doordat je nu wat meer weet wat de anderen lezen, leer je ze ook beter als persoon kennen. De cursus was in dat opzicht ook heel goed voor het teamgevoel. Je neemt de tijd om naar elkaar te luisteren. We hebben boekenwurmen en moeilijke lezers in ons team, wat ons verbindt is uiteindelijk toch de liefde voor boeken.”

“De collega’s van Probiblio die de cursus gaven vond ik ook heel prettig. Ze deden het op een leuke, ervaren en duidelijke manier. Het tempo was prettig, niet gejaagd. Ook de periode tussen de bijeenkomsten en de tijd voor het huiswerk was fijn.”

“Ik vond het een hele fijne combinatie van theorie en praktijk.”
Aleid van Zon

Manager publieksdiensten Bibliotheek Katwijk

En nu, hoe houden jullie het enthousiasme vast?

Aleid: “Ja, het heeft best wel wat in beweging gezet. Nu is de kunst dit vast te houden natuurlijk! We geven elkaar regelmatig via Intranet tips en proberen het dagelijks onderwerp van gesprek te laten zijn. Ik zou wel veel vaker willen dat collega’s met elkaar meekijken zoals tijdens de cursus. Maar daar is op dit moment gewoon echt helemaal geen tijd voor.”

Er is veel verandering gaande bij ons in de organisatie. We gaan van traditionele bibliotheek naar Cultuurhuis Planck. We willen wel de kennis van de traditionele bibliotheek behouden en dit is een toevoeging daaraan. Een belangrijke factor is dat we hiermee ook aan de oudere collega’s laten zien dat we hen serieus nemen in wat zij belangrijk vinden, namelijk het behoud van de ervaring. De cursus is hierin een goede stap en dat geeft een positieve vibe in de organisatie. De collega’s kijken positief tegen een heleboel dingen aan en willen helemaal niet stoppen met werken, haha. Een deel van hen blijft op vrijwillige basis verbonden aan de bibliotheek.”

Wat zijn uitdaging binnen het team?

Aleid: “We zijn met heel veel dingen tegelijk bezig. We gaan per 1 januari fuseren met de muziekschool en de volksuniversiteit K&O. We krijgen nieuwe panden. Ikzelf zit hier nog maar 1,5 jaar en kom uit een heel andere richting. Een aantal collega’s hebben meerdere functies of taken en moeten hun aandacht verdelen. Dat maakt het lastig om door te pakken met dingen, omdat we zo alweer een week verder zijn en elkaar niet structureel wekelijks zien.”

Zijn er nog andere praktische tips waar de frontoffice echt wat aan heeft en waar je andere bibliotheken mee hoopt te inspireren?

Aleid: “Op dit moment ben ik vooral aan het kijken hoe we wat meer de programmering meenemen in de collectie. We krijgen binnenkort bijvoorbeeld Eus (schrijver en columnist Özcan Akyol, red.) op bezoek. Dan wil ik wel dat zijn boeken met een wikkel op de warm aanbevolen-tafel liggen. Met een opmerking dat hij binnenkort te gast is. Als we zijn gefuseerd met de muziekschool wil ik ook dat we in de collectie laten zien dat we muziek belangrijk vinden. De meeste medewerkers van de bibliotheek beginnen steeds meer zin te krijgen in de veranderingen, het was voor een deel van de mensen nog een beetje wennen de afgelopen tijd. Veel medewerkers hebben een grote liefde voor de traditionele bibliotheek en het wordt toch even wat anders.”

Kun je nog iets zeggen over jullie jeugdcollectie, wat maakt die zo leuk?

Aleid: “De collectie is heel levendig, omdat we ook heel veel activiteit hebben In de bibliotheek. We hebben voorleesuurtjes, ukkie uurtjes, onze leesconsulenten. Er komen heel veel kinderen bij ons. We proberen de kinderen zoveel mogelijk te betrekken bij wat we doen. In één van onze vestigingen zit een Taalhuis; we hebben een asielzoekerscentrum in Katwijk. De gezinnen weten gelukkig heel goed hun weg naar de bieb te vinden. Dat geldt ook voor de culturele programmering, wij zijn in Katwijk best een grote partij voor deze activiteiten. We broeden op een heleboel ideeën!”

Heb je 3 tips voor leuke jeugdboeken?

  1. Lampje – Annet Schaap
  2. Bibi’s doodgewone dierenboek – Bibi Dumon Tak
  3. Ik wil vleugels – Jan Paul Schutten

Maaike Landman, collectiespecialist bij Probiblio: “Ook wij kijken met plezier terug op de cursus die we hebben gegeven bij Katwijk. Het zijn enthousiaste en gedreven medewerkers, daarmee hebben ze echt goud in handen!  Ze hebben veel goede ideeën over hoe de jeugdafdeling eruit moet zien en het leek er op dat ze dat met elkaar ook goed kunnen vasthouden.”